Nhiễm điện là một trong những hiện tượng phổ biến trong vật lý. Có nhiều cách để vật nhiễm điện khác nhau như nhiễm điện do tiếp xúc, cọ xát hay hưởng ứng. Vậy nhiễm điện tiếp xúc là gì, nguyên nhân của hiện tượng này ra sao?. Cùng tìm hiểu về các hiện tượng này qua bài viết sau nhé.
Tìm hiểu về sự nhiễm điện của vật
Quá trình cung cấp điện tích cho vật hoặc làm mất điện tích của vật được gọi là quá trình nhiễm điện. Một vật không tích điện có thể được nhiễm điện theo ba cách khác nhau như sau:
Nhiễm điện do tiếp xúc là gì?
Phương pháp nhiễm điện bằng cách đưa một vật không nhiễm điện lại gần vật nhiễm điện được gọi là nhiễm điện do tiếp xúc. Vật dẫn tích điện có số proton và electron không bằng nhau; do đó khi một vật không tích điện được đưa lại gần nó, nó sẽ phóng điện tử để tự ổn định.
Ví dụ về nhiễm điện tiếp xúc
Ví dụ về nhiễm điện do tiếp xúc: thanh sắt trung hòa về điện, nếu đặt gần quả cầu nhôm nhiễm điện âm sẽ bị đẩy ra xa.
Nhiễm điện do cọ xát là gì?
Khi hai vật cọ xát vào nhau thì xảy ra sự truyền điện tích, một trong số chúng bị mất electron trong khi vật còn lại nhận được các electron. Vật nhường bớt electron nhiễm điện dương, vật nhận electron nhiễm điện âm. Cả hai vật đều được tích điện do ma sát và phương pháp tích điện này thường được gọi là điện khí hóa do cọ xát.
Ví dụ nhiễm điện do cọ xát: cánh quạt cọ xát với không khí nên nhiễm điện và hút các hạt bụi.
Nhiễm điện do hưởng ứng là gì?
Quá trình nhiễm điện cho một vật không tích điện bằng cách đưa nó lại gần vật đã tích điện mà không có bất kỳ tiếp xúc vật lý nào được gọi là nhiễm điện do hưởng ứng.
Nguyên nhân của các hiện tượng nhiễm điện là gì?
Giải thích hiện tượng nhiễm điện tiếp xúc
Khi một vật không tích điện tiếp xúc với một vật tích điện, các electron có thể di chuyển từ vật này sang vật khác, làm cho vật không tích điện trở nên tích điện.
Nguyên nhân hiện tượng nhiễm điện do cọ xát
Các electron di chuyển từ vật này sang vật khác khi hai vật cọ xát với nhau. Vật có nhiều electron sẽ nhiễm điện âm, vật có ít electron sẽ nhiễm điện dương.
Khi cọ xát lược vào một vật khác, lược sẽ nhiễm điện và hút giấy vụn
Hiện tượng nhiễm điện hưởng ứng nguyên nhân là gì?
Khi một vật kim loại đến gần một vật tích điện, các điện tích trong vật tích điện sẽ hút/đẩy các electron tự do trong vật kim loại. Do đó, có sự thừa electron ở một đầu của vật kim loại và thiếu electron ở đầu kia. Đây chính là nguyên nhân của việc nhiễm điện hưởng ứng.
Tìm hiểu về thuyết electron
Thuyết electron giải thích các hiện tượng điện và tính chất điện của các vật dựa trên sự lưu giữ và chuyển động của các electron.
Nội dung của thuyết electron:
– Các electron có thể rời khỏi nguyên tử và di chuyển đến một nơi khác. Nguyên tử bị mất electron trở thành hạt mang điện dương (ion dương). Nguyên tử trung hòa có thể nhận electron để tạo thành hạt mang điện tích âm gọi là ion âm.
– Nếu như số electron nhiều hơn số proton thì vật nhiễm điện âm. Nếu như số electron ít hơn số proton thì vật nhiễm điện dương.
Thuyết electron là thuyết về sự chuyển động của electron
– Thuyết electron về sự chuyển động của điện tử tạo ra các hiện tượng điện và tính chất điện trong tự nhiên.
– Các điện tích (electron) có thể di chuyển từ điểm này sang điểm khác trong thể tích của vật dẫn là điện tích tự do.
– Chất dẫn điện là chất có chứa một số lượng lớn các điện tích tự do, chẳng hạn như dung dịch muối, axit, bazơ chứa các ion tự do hoặc kim loại chứa các electron tự do…
– Chất cách điện chứa ít hoặc không có điện tích tự do. Ví dụ như không khí khô, cao su, sứ, thủy tinh…
Định luật bảo toàn điện tích
Định luật bảo toàn điện tích phát biểu rằng rằng điện tích ròng của một hệ cô lập sẽ luôn không đổi.
Một trạng thái lý tưởng khác là điện tích ròng của hệ thống được phân bố đồng đều trong các vật thể. Vì vậy, thay vì tập trung điện tích âm vào một vài vật thể, điện tích trên vật thể được phân bố đều khắp nhờ sự chuyển dịch của electron và điều này có thể đạt được bằng cách chuyển các electron từ cực cao hơn sang cực thấp hơn. Chỉ các electron mới có thể tham gia vào các điện tích chuyển, proton thì không thể.
Trên đây là những thông tin về nhiễm điện tiếp xúc là gì, nhiễm điện cọ xát và hưởng ứng là gì. Với những kiến thức này, hy vọng bạn có thể hiểu thêm về sự nhiễm điện, nguyên nhân và ví dụ về các sự nhiễm điện của vật này.
