Mưa axit gây ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống của con người và môi trường xung quanh. Vậy mưa axit là gì? Quá trình hình thành, tác hại và cách khắc phục nó như nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết qua những thông tin trong bài viết này.
Mưa axit là gì?
Mưa axit là hiện tượng nước mưa chứa các chất ô nhiễm công nghiệp và có độ pH dưới 5,6. Những hạt axit lẫn vào trong nước mưa đã khiến cho độ pH của nước giảm xuống. Mưa axit có thể hòa tan một số kim loại nguy hiểm trong không khí khiến cho nước mưa càng thêm độc hơn.
Mưa axit gây ảnh hưởng rất nhiều đến môi trường sống của con người
Hiện tượng mưa axit đã được tạo ra bởi lượng khí thải SO2 và NO2, do con người sản xuất trong quá trình phát triển công nghiệp, hóa chất,… Con người khai thác rất nhiều than đá, dầu mỏ và các nhiên liệu tự nhiên khác bằng cách không hợp lý mới dẫn đến mưa axit xuất hiện.
Khu vực bị ảnh hưởng nhiều bởi mưa axit ở trên thế giới hiện nay chính là các nước Đông u từ Ba Lan trở về phía bắc đến Scandinavia. Tiếp theo là các nước nằm ở phía đông của Hoa Kỳ và đông nam Canada. Ngoài ra, các nước Đông Nam Á cũng bị ảnh hưởng, điển hình là vùng bờ biển đông nam của Trung Quốc và Đài Loan.
Nguyên nhân gây mưa axit
Sau khi hiểu rõ khái niệm mưa axit là gì ở bên trên, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân hình thành loại mưa này. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng mưa axit nhưng chung quy lại chủ yếu là do con người và sự biến đổi của tự nhiên. Sự thay đổi của tự nhiên kể đến như là sự phun trào của núi lửa, đám cháy,… Trong bầu khí quyển, lượng oxit của lưu huỳnh và nitơ đang tăng lên đáng kể dẫn đến hình thành nên mưa axit.
Khí thải trong quá trình sản xuất của con người là nguyên nhân gây mưa axit
Trong quá trình sống, con người sản xuất kinh tế công nghiệp đã sử dụng nhiều than đá, dầu mỏ để làm chất đốt. Từ đó, sản sinh ra các loại khí độc như SO2, NO2, H2SO4, HNO3,… bởi trong than đá, dầu mỏ thường sẽ chứa một lượng lớn lưu huỳnh và không khí lại có rất nhiều khí nitơ.
Các chất tạo nên mưa axit
Bên cạnh đó, còn một số tác nhân khác dẫn đến hiện tượng mưa axit là khí thải của các nhà máy công nghiệp, luyện kim, nhiệt điện, lọc dầu,… do con người sản xuất ra.
Quá trình hình thành mưa axit
Như đã nói ở bên trên, lưu huỳnh có hàm lượng lớn ở trong than đá và dầu mỏ, còn nitơ thì lại có nhiều trong không khí. Trong quá trình đốt than để sản xuất đã sinh ra các khí độc như SO2 và NO2. Các khí này sẽ hòa tan trong không khí để hình thành nên các loại axit như H2SO4, HNO3.
Quá trình hình thành hiện tượng mưa axit
Khi trời mưa, những hạt axit này được hòa lẫn vào trong nước mưa khiến cho nước mưa có độ pH giảm chỉ dưới 5,6. Nước mưa còn có thể hòa tan cùng một số oxit gây hại khác có trong không khí khiến dẫn đến tình trạng nước mưa càng thêm độc hại gây ảnh hưởng không tốt đến sự sống của con người và động thực vật.
Tác hại của mưa axit
Mưa axit có tác hại rất lớn đến môi trường sống của con người, động thực vật cùng sự phát triển của kinh tế, xã hội. Vậy những tác hại của mưa axit là gì?
Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người
Tác hại đầu tiên mà chúng ta cần phải quan tâm đó chính là mưa axit ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của con người. Nếu các bạn sử dụng nước mưa để sinh hoạt như rửa mặt, tắm, giặt giũ,… có chứa axit thì rất dễ gây các bệnh về da như nấm, mẩn ngứa và nặng hơn là bị viêm da.
Nước mưa axit khiến chúng ta dễ bị các bệnh về đường tiêu hóa
Đặc biệt, khi các bạn sử dụng nước mưa axit để chế biến các món ăn thì sẽ rất dễ gây ảnh hưởng đến đường ruột và hệ tiêu hóa. Trong mưa axit còn có rất nhiều chất gây hại cho sức khỏe con người, chúng rất dễ thẩm thấu vào trong thức ăn hoặc nước uống.
Theo đó, các loại thực phẩm bị ô nhiễm này có thể sẽ gây tổn hại cho các dây thần kinh của trẻ em. Nếu nặng hơn có thể sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến não bộ và tử vong. Các chuyên gia khoa học đã nghiên cứu và chứng minh được các kim loại có trong mưa axit cũng sẽ gây ra bệnh Alzheimer.
Bên cạnh đó, mưa axit còn làm suy giảm sức đề kháng và đường hô hấp của con người. Bởi trong nước mưa này không có chứa các chất khoáng thiết yếu nhất cho cơ thể.
Ảnh hưởng đến khí quyển
Mưa axit không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người mà còn ảnh hưởng đến bầu khí quyển, gây ra hậu quả không tốt lâu dài đến trái đất. Khi mưa axit kéo dài sẽ làm hạn chế tầm nhìn do trong bầu khí quyển có chứa các hạt sulfate và nitrate.
Không khí sẽ hình thành nên các sương mù axit, ảnh hưởng đến khả năng truyền ánh sáng của mặt trời. Đặc biệt là ở vùng Bắc Cực, hiện tượng này đã ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của địa y và quần thể tuần lộc, nai tuyết.
Ảnh hưởng lớn đến cây trồng
Mưa axit không chỉ gây hại cho các loài động vật mà còn ảnh hưởng lớn đến thực vật, đặc biệt là các loại cây trồng. Khi xảy ra hiện tượng mưa axit, nước sẽ thấm vào trong đất và hòa tan các chất độc hại có sẵn trong đất. Rễ cây lúc này sẽ hấp thụ và gây ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.
Mưa axit khiến cây cối bị chết
Đồng thời, nước mưa còn làm rửa trôi đi các chất dinh dưỡng có trong đất, làm cho cây không thể hấp thụ được, sau đó suy yếu và chết. Mưa axit còn tạo ra không khí lạnh, lấy đi lớp phủ bảo vệ sáp của lá cây làm cho lá bị hư hỏng và cây không còn khả năng phát triển tốt, dẫn đến chết cây.
Ảnh hưởng xấu đến các sinh vật dưới nước
Mưa axit làm cho giảm khả năng sống và phát triển của các sinh vật sống dưới nước, vì nước mưa có độ pH thấp khiến cho môi trường nước bị giảm pH. Nếu lượng axit có nhiều trong ao hồ sẽ khiến cho những loài sinh vật sống trong nước bị suy yếu và chết dần.
Mưa axit còn gây ảnh hưởng đến nước biển và các loài sinh vật biển. Hiện tượng này gây trở ngại cho các loài cá hấp thụ được chất dinh dưỡng, muối và oxy. Đặc biệt hơn, độ pH trong nước biển bị giảm cũng gây ra việc mất cân bằng muối ở trong các mô.
Đồng thời, mưa axit còn làm suy yếu khả năng duy trì nồng độ canxi của các sinh vật biển, ảnh hưởng đến quá trình sinh sản, gây biến dạng xương và cột sống bị suy yếu.
Làm xói mòn bề mặt các công trình kiến trúc
Thiệt hại vật chất lớn nhất từ những con mưa axit mang đến cho con người chính là làm xói mòn bề mặt của các công trình kiến trúc. Minh chứng cụ thể nhất là việc mưa axit đã làm tan các loại đá như sa thạch, vôi hay cẩm thạch.
Ngoài ra, hiện tượng này còn ăn mòn những đồ làm từ sứ hay dệt may, sơn và các kim loại. Các đồ dùng được làm từ chất liệu da và cao su sẽ bị xấu đi và bị ăn mòn do tiếp xúc trực tiếp với mưa axit.
Lợi ích của mưa axit
Qua những thông tin bên trên, chắc chắn các bạn đã biết rõ mưa axit là gì rồi. Tiếp theo chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về lợi ích của loại mưa này ở bên dưới đây.
Trong khí quyển có chứa chất metan chiếm đến 22%, gây ra hiện tượng hiệu ứng nhà kính và là nguyên nhân khiến cho trái đất nóng lên. Các vi khuẩn sống ở trong đầm lầy tiêu thụ chất có trong than bùn rồi thải ra khí methan và giải phóng chúng vào trong khí quyển.
Mưa axit giúp làm giảm hiện tượng hiệu ứng nhà kính trên trái đất
Mưa axit giúp ngăn trái đất nóng lên bởi có thành phần sunphua trong gây tác động vào quá trình sản xuất khí methan trong tự nhiên của vi khuẩn sống trong đầm lầy. Trong đầm lầy còn có các vi khuẩn ăn sunphua, làm cho vi khuẩn thải metan bị cạn kiệt nguồn thức ăn khiến chúng sản sinh ra khí nhà kính. Nhiều thí nghiệm đã cho thấy phần sunphua lắng đọng có thể làm giảm quá trình sinh ra metan lên tới 30%.
Biện pháp khắc phục mưa axit
Để khắc phục được hiện tượng mưa axit có rất nhiều biện pháp, nhưng biện pháp trọng tâm và thiết yếu nhất lại chính là ý thức của con người.
Sử dụng năng lượng sạch giúp giảm thiểu các tác nhân gây mưa axit
– Không nên sử dụng nước mưa để phục vụ sinh hoạt.
– Nhà máy xí nghiệp cần phải xây ống khói cho thật cao nhằm tránh ô nhiễm cho môi trường địa phương. Đồng thời, nhà máy nhiệt điện cũng cần phải lắp đặt thêm thiết bị khử sunphua.
– Kiểm soát tốt lượng khí thải từ các loại xe cộ làm giảm lượng khí thải của các oxit nitơ từ xe có động cơ.
– Loại bỏ triệt để lưu huỳnh, nitơ có trong dầu mỏ và than đá trước khi sử dụng.
– Sử dụng các loại năng lượng thân thiện với môi trường như nhiên liệu sạch hydro.
– Cải tiến các động cơ bên trong các phương tiện giao thông theo tiêu chuẩn EURO để đốt hoàn toàn nhiên liệu thải ra bên ngoài môi trường.
– Nhà nước luôn cần xây dựng những chương trình giáo dục tuyên truyền cho người dân có ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường.
– Người dân cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về việc xử lý nước thải.
Hy vọng bài viết này mang đến những thông tin hữu ích để các bạn có thể hiểu rõ mưa axit là gì? Nguyên nhân hình thành, tác hại và cách khắc phục hiệu quả. Nếu còn vấn đề gì thắc mắc về nội dung của bài viết các bạn hãy bình luận ở bên dưới để được giải đáp chi tiết.
