Lễ Vu Lan là ngày nào? Sự tích, ý nghĩa và điều nên làm trong lễ Vu Lan

Lễ Vu Lan – một trong những ngày lễ lớn của người theo đạo Phật. Đây là dịp để chúng ta tưởng nhớ, báo hiếu, đền đáp công ơn sinh thành của cha mẹ. Để hiểu rõ hơn về lễ Vu Lan là gì, đừng bỏ qua những chia sẻ dưới đây của chúng tôi nhé!

Lễ Vu Lan là gì?

Lễ Vu Lan hay còn được gọi là lễ Vu Lan báo hiếu cha mẹ. Đây là ngày có ý nghĩa tri ân, tưởng nhớ và báo hiếu công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, ông bà, tổ tiên.

Lễ Vu Lan du nhập vào nước ta từ rất sớm. Vào năm 1072 vua Lý Nhân Tông đã từng lập đàn cầu siêu cho cha mẹ mình (theo cuốn “Đại Việt sử Ký toàn thư”).

Lễ Vu Lan diễn ra vào 15/7 hàng năm

Lễ Vu Lan diễn ra vào 15/7 hàng năm

Với ý nghĩa nhân văn, tốt đẹp thể hiện rõ truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta nên lễ Vu Lan không chỉ là ngày dành riêng của Phật tử mà nó cũng đã trở thành ngày lễ báo hiếu của toàn người dân Việt Nam.

“Vu Lan” ở đây chính là cách gọi ngắn gọn của từ “Vu Lan Bồn” (盂蘭盆), được chuyển tự thành từ “ullambhana” trong tiếng Phạn có nghĩa là “sự giải thoát”. Tức chỉ sự giải thoát cho những kẻ khổ sở tột cùng dưới địa ngục.

Lễ Vu Lan là ngày nào? Lễ Vu Lan được tổ chức vào ngày ngày 15/7 âm lịch, tức Rằm tháng 7 hằng năm. Nếu tính theo dương lịch thì lễ Vu Lan thường rơi vào giữa đến cuối tháng 8 hoặc là đầu tháng 9 hàng năm. Cụ thể: Lễ Vu Lan 2023 rơi vào thứ 4, ngày 30/08 dương lịch.

Nguồn gốc – ý nghĩa của lễ Vu Lan báo hiếu

Nguồn gốc của lễ Vu Lan

Nguồn gốc của ngày lễ Vu Lan báo hiếu xuất phát từ truyền thuyết Tôn giả Mục Kiền Liên. Ông là một đệ tử xuất chúng của Đức Phật đã cứu mẹ mình thoát khỏi kiếp ngục quỷ. Sự tích như sau:

Sự tích Tôn giả Mục Kiền Liên cứu mẹ

Sự tích Tôn giả Mục Kiền Liên cứu mẹ

Khi Đại Đức Mục Kiền Liên – là 1 trong 2 đại đệ tử của Đức Phật Thích Ca đã tu luyện thành công. Vì ngài đã nhớ đến người mẹ Thanh Đề đã mất của mình nên đã dùng mắt phép để tìm kiếm bà đã đi về đâu.

Thế nhưng kết quả bất ngờ và đau lòng rằng ngài đã nhìn thấy mẹ của mình bị đày thành Ngạ Quỷ và đi lang thang khắp nơi, vô cùng đói khát và cực khổ. Để đền đáp cho những việc ác mà bà đã làm cũng như quá đau lòng khi chứng kiến cảnh đó mà Đại Đức Mục Kiền Liên đã dùng phép biến cơm dâng đến tận địa ngục cho mẹ. Tuy nhiên những thức ăn này đều hóa thành lửa.

Không cầm lòng được trước tình cảnh này của mẹ nên ngài đã cầu cứu lên Phật Tổ. Đức Phật dạy rằng dù Đại Đức Mục Kiền Liên thần thông quảng đại tới đâu thì cũng không đủ sức để cứu mẹ. Biện pháp duy nhất chính là dựa vào sức mạnh hợp lực của chư tăng khắp phương. Ngày 15/7  m lịch chính là ngày thích hợp để thỉnh chư tăng, làm lễ cúng dường Tam Bảo cứu lấy phước cho mẹ.

Đức Phật cũng đã dặn thêm là “Chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ thì cũng dùng cách này”. Từ sự tích này mà ngày Lễ Vu Lan báo hiếu 15/7 đã ra đời.

Ý nghĩa của lễ Vu Lan

Lễ Vu Lan - dịp để báo hiếu cha mẹ, ông bà…

Lễ Vu Lan – dịp để báo hiếu cha mẹ, ông bà…

Ngày lễ Vu Lan chính là dịp để những người con, người cháu thể hiện và bày tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với công lao sinh thành, nuôi dưỡng, hy sinh to lớn của cha mẹ, ông bà và tổ tiên (bao gồm ở cả kiếp này và kiếp trước).

Ngày lễ này còn nhằm mục đích là phát huy truyền thống tốt đẹp “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.

Lễ Vu Lan còn khuyến khích mọi người nên học theo tinh thần đền ơn đáp nghĩa của đạo Phật, bao gồm 4 nguồn ân đức: tri ân, đền ơn cha mẹ đã sinh thành; tri ân những người thầy, người cô đã dạy dỗ, truyền đạt kiến thức cho mình; tri ân các bậc tiền bối đã hi sinh xây dựng đất nước và tri ân đồng loại.

Ở Việt Nam thì có nghi thức bông hồng cài áo vào ngày lễ Vu Lan. Vào ngày này thì những ai còn cha mẹ sẽ cài trước ngực áo bông hồng màu đỏ. Còn những ai cha mẹ đã khuất thì cài bông hồng màu trắng. Đây là nghi thức được khởi xướng vào năm 1962 bởi thiền sư Thích Nhất Hạnh, mục đích là để thể hiện những tình cảm tốt đẹp và thiêng liêng.

Xem thêm: Tháng cô hồn là gì? Những điều kiêng kỵ trong tháng cô hồn?

Những việc nên làm và không nên làm trong ngày lễ Vu Lan

Những việc nên làm là gì?

– Đi chùa cầu bình an cho cha mẹ

Đi chùa cầu bình an ngày lễ Vu Lan

Đi chùa cầu bình an ngày lễ Vu Lan

Ngày lễ Vu Lan là dịp tốt để bạn dành thời gian cùng gia đình mình đi chùa cầu an, cầu siêu, niệm kinh, làm công quả, cúng dường hay là thả đèn hoa đăng.

Đi chùa vừa để cầu an cho gia đình, vừa giúp gắn kết tình cảm giữa các thành viên trong gia đình thêm gần gũi. Ngoài ra đây cũng là cách để tâm hồn bạn lắng lại giữa bộn bề cuộc sống và lan tỏa tình yêu thương, nhân ái của mình đến mọi người nhiều hơn.

– Thăm viếng mộ tổ tiên

Ngày lễ Vu Lan là ngày để bạn tri ân, kính nhớ tổ tiên và hướng về nguồn cội. Bạn nên thăm viếng và chăm sóc phần mộ ông bà tổ tiên và những người đã khuất để bày tỏ lòng tưởng nhớ của mình đến họ.

Đem những việc tốt trong năm để dâng lên ông bà và cầu nguyện cho gia đình mình được bình an. Bên cạnh đó cũng điểm lại những việc chưa tốt để khắc phục sửa chữa trong thời gian sắp đến.

– Nấu mâm cơm cúng dâng lên tổ tiên

Nấu cơm cúng ngày lễ Vu Lan

Nấu cơm cúng ngày lễ Vu Lan

Mâm cơm cúng để dâng lên ông bà tổ tiên chính là nghi lễ cổ truyền của dân tộc Việt Nam trong ngày lễ Vu Lan. Tùy theo truyền thống mà mỗi gia đình có thể chọn dâng món chay hoặc là món mặn. Mâm cơm cúng thể hiện lòng thành kính cũng như cầu mong tổ tiên được an nghỉ nơi chín suối.

– Tham gia nghi lễ bông hồng cài áo

Trong ngày lễ Vu Lan thì tại các hội đoàn hay pháp hội thường thực hiện nghi lễ bông hồng cài áo. Đây chính là một nghi lễ đẹp và ý nghĩa, thể hiện lòng hiếu đạo. Bông hồng đỏ dành cho những ai may mắn còn cha mẹ trên đời và bông hồng trắng dành cho những người mà cha mẹ không còn trên trần thế.

Nghi lễ đầy nhân văn này nhắc nhở chúng ta hãy luôn quý trọng thời gian tươi đẹp lúc ba mẹ còn bên cạnh để không phải hối tiếc khi họ đã rời xa ta.

– Mua quà tặng cha mẹ, ông bà

Mua quà tặng cha mẹ, ông bà ngày lễ Vu Lan

Mua quà tặng cha mẹ, ông bà ngày lễ Vu Lan

Sẽ tuyệt vời hơn trong ngày lễ Vu Lan khi bạn gửi đến những bậc sinh thành của mình một món quà ý nghĩa và kèm theo đó là những câu chúc ấm áp dành cho họ. Bạn hãy lưu ý đến sở thích và thói quen của ông bà, cha mẹ để lựa chọn được những món quà phù hợp và ý nghĩa nhất nhé.

Món quà thực sự có ý nghĩa là món quà xuất phát từ chính tình yêu thương của con cái chứ không phải thể hiện ở giá trị vật chất của món quà.

– Gọi điện hỏi thăm cha mẹ, ông bà (nếu ở xa)

Nếu như bạn đang bận rộn với công việc và cuộc sống riêng mà không thể trở về bên cạnh cha mẹ vào ngày lễ Vu Lan thì hãy dành ra một ít thời gian để gọi điện hỏi thăm cha mẹ, ông bà nhé.

Không có món quà nào ý nghĩa bằng tấm lòng chân thành, sự hiếu thảo của con cái cả. Được con cháu quan tâm và hỏi thăm vào ngày này chính là điều ý nghĩa nhất đối với cha mẹ và ông bà.

Những việc không nên làm là gì?

– Không tổ chức cưới hỏi, khai trương

Không nên tổ chức cưới hỏi vào ngày lễ Vu Lan

Không nên tổ chức cưới hỏi vào ngày lễ Vu Lan

Dân gian Việt Nam quan niệm rằng tháng 7 chính là tháng cô hồn. Đây là lúc các vong hồn dưới địa ngục lang thang ở cõi trần và quậy phá. Vì vậy mà trong tháng 7 nói chung và vào ngày lễ Vu Lan nói riêng thì bạn nên kiêng kị những việc trọng đại như tổ chức tiệc cưới hỏi hay khai trương kinh doanh.

– Tránh sát sinh

Theo phong tục dân gian nếu như sát sinh trong tháng 7 thì sẽ khiến các thành viên trong gia đình gặp hạn như: đau ốm, mất tiền hay ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình. Vì vậy mà trong ngày lễ Vu Lan, thay vì sát sinh thì bạn hãy phóng sinh và làm nhiều điều tốt để tích đức cho bản thân và gia đình mình nhé!

– Tránh làm điều xấu

Đạo Phật cho rằng những ai làm việc xấu đều sẽ nhận về những quả báo tương đương. Vậy nên tránh làm điều xấu như gây gổ hay đánh nhau với người khác để tâm hồn của chúng ta được thanh thản, an yên. Đặc biệt trong ngày lễ Vu Lan thì bạn đừng quên làm nhiều việc thiện, lan tỏa sự yêu thương và thành tâm cầu nguyện cho gia đình, cha mẹ, ông bà được bình an và hạnh phúc nhé.

Xem thêm: Cúng rằm tháng 7 vào ngày nào thì tốt? Mâm cúng gồm những gì?

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi liên quan đến lễ Vu Lan là gì. Hy vọng rằng tất cả những người con trên thế gian này luôn biết làm tròn đạo hiếu của mình!

Bài viết liên quan