Else lasker-schüler là ai? Cuộc đời sự nghiệp và tầm ảnh hưởng

Else Lasker-Schüler là ai?

Else Lasker-Schüler là một nữ nhà thơ, một danh họa nổi tiếng của Đức. Bà có ảnh hưởng vô cùng lớn đến tư duy nghệ thuật và để lại cho đời nhiều tác phẩm giá trị. Bà không chỉ có tầm ảnh hưởng trong nước Đức mà còn có ảnh hưởng rất lớn đến nghệ thuật và nhận thức của cả nhân loại về các vấn đề trong đời sống. 

Nhà thơ Else Lasker-Schüler được sinh ra vào ngày 11 tháng 2 năm 1896 tại thị trấn mang tên Elberfeld ở phía Tây của nước Đức. Bà sinh ra và lớn lên trong một gia đình người Do Thái nổi tiếng. Cũng chính vì vậy mà bà đã được giáo dục đặc biệt ngay từ khi còn nhỏ bởi người mẹ của mình. Else Lasker-Schüler đã nhận được sự khuyến khích tham gia cuộc thử nghiệm và khám phá về năng khiếu nghệ thuật của mình từ rất sớm. Đây là bước thúc đẩy năng khiếu nghệ thuật của bà. Nó đã được nuôi dưỡng và phát triển từ nhỏ.

Cuộc đời và sự nghiệp của nhà thơ Else Lasker-Schüler

Else Lasker-Schüler là nghệ sĩ tài hoa bậc nhất của nước Đức thời bấy giờ nhưng cả cuộc đời bà gắn liền với 2 chữ “cô đơn”. Vào năm 1894 bà đã kết hôn với một bác sĩ vô cùng yêu thích văn học mang tên Jonathan Lasker. Sau khi kết hôn bà chuyển đến Berlin sinh sống cùng với chồng của mình. Đây cũng chính là nơi Else Lasker-Schüler đã bắt đầu sự nghiệp sáng tác thơ ca của mình. Tại đây bà đã viết và xuất bản những bài thơ đầu tiên của mình. 

Bài thơ đầu tiên Else Lasker-Schüler sáng tác mang tên “Styx” đã được xuất bản vào năm 1920. Bà không chỉ làm thơ mà còn sáng tác cả kịch, tiểu thuyết và truyện ngắn. Tiêu biểu như tác phẩm “Die Wupper” viết năm 1909, tự truyện mang tên “Mein Herz” viết năm 1912, tập truyện ngắn “Der Prinz Von Theben” viết năm 1914… cùng nhiều tác phẩm khác. 

Có thể thấy sự nghiệp của bà trong thời gian này vô cùng phát triển, bà đã có những bước đầu tiên khẳng định tên tuổi của mình trong giới văn học nghệ thuật tại Berlin. Mặc dù có được điều kiện tham gia các hoạt động văn học nghệ thuật và phát triển triển sự nghiệp của mình nhưng cuộc hôn nhân của bà không hạnh phúc. Vào năm 1930 Else Lasker-Schüler đã ly hôn với chồng – ông Johnathan. Một thời gian sau bà kết hôn với một nhà soạn nhạc mang tên Georg Levin (1878 – 1941). Bà thường gọi ông là Herwarth Walden – nghệ danh của ông. 

Else Lasker-Schüler đã cùng với người là nhà soạn nhạc – chồng của mình tạo dựng lên trào lưu hiện đại trong nghệ thuật, âm nhạc và văn học. Vào năm 1910, nhà soạn nhạc Herwarth Walden đã thành lập Tạp chí Der Sturm (Cơn Bão). Tạp chí này đăng tải rất nhiều những tác phẩm của các nhà thơ, nghệ sĩ trẻ trong phong trào văn học hiện đại. Đặc biệt là các tác phẩm thơ cùng văn xuôi của Else Lasker-Schüler sáng tác. 

Sau khi kết hôn với người chồng thứ 2, Else Lasker-Schüler ngày càng nổi tiếng trong giới nghệ thuật tại Berlin. Nhưng hôn nhân của bà lần này cũng không kéo dài lâu, năm 1912 nó đã kết thúc. Khi chiến tranh thế giới thứ 2 diễn ra, nhà thơ Else Lasker-Schüler đã phải chạy trốn khỏi sự truy bắt của Đức quốc xã. Bà trở thành mục tiêu hàng đầu của chủ nghĩa phát xít do tư tưởng tiến bộ của bà – Bà đã nêu bật tư tưởng chống phá lại chế độ phát xít chuyên quyền.

Else Lasker-Schüler đã chuyển đến Thụy Sĩ vào năm 1933 sau khi Đức Quốc xã lên nắm quyền tại Đức. Vào năm 1940, bà đế và sống tại thành phố Jerusalem. Mặc dù cuộc sống ở nơi đất khách vô cùng cực khổ và khó khăn nhưng không giết chết được tình yêu của bà dành cho thi ca. Tại nơi đây bà tiếp tục sáng tác và cho ra mắt những bài thơ tạo được tiếng vang lớn. Tác phẩm được nhiều biết tới nhất của bà trong khoảng thời gian này là “Mein blaues Klavier”. Bài thơ này đã được một tờ báo của Thụy Sĩ đăng tải vào năm 1973. 

Năm 1944, sức khỏe của nhà thơ Else Lasker-Schüler bắt đầu yếu đi. Vào ngày 16/01/1945 bà đã lên cơn đau tim và đã qua đời vào ngày 22/1/1945 tại Jerusalem. Nữ nhà thơ ra đi và để lại cho nhân loại một khối lượng thơ ca khổng lồ có giá trị to lớn, trong đó có những tác phẩm vẫn còn dang dở như “I and I”.

Những tác phẩm nổi  bật của Else Lasker-Schüler

Trong sự nghiệp văn chương của mình, nhà thơ Else Lasker-Schüler đã để lại cho nhân loại những tập thơ, các vở kịch, truyện ngắn, thư và cả tiểu luận. Những bài thơ của bà đã được đăng tải trên  nhiều các tạp chí khác nhau. Những tập thơ nổi tiếng của bà đã xuất bản có thể kể đến như:

Tập thơ “Styx”

Đây là tập thơ này được xuất bản vào năm 1902 và đây cũng chính là tập thơ đầu tiên của bà. Nó bao gồm 7 bài thơ đó là:

• Frühling (Dịch ra tiếng Việt là: Mùa Xuân)
• Mein Tanzlied (Dịch ra tiếng Việt là: Bài nhảy của tôi)
• Trieb (Dịch ra tiếng Việt là: Lái xe)
• Orgie (Dịch ra tiếng Việt là: Thác Loạn)
• Jugend (Dịch ra tiếng Việt là: Thiếu niên)
• Athánatoi
• Viva! (Dịch ra tiếng Việt là: Muôn năm)

Tập thơ “Der siebente Tag” (Ngày thứ 7)

Tập thơ thứ 2  của bà mang tên Der siebente Tag và được xuất bản vào năm 1905. Tập thơ này gồm 8 bài thơ đó là:

• Liebeslied (Dịch ra tiếng Việt là: Bài hát tình yêu của tôi Mein) 
• Eva
• Weltende (Dịch ra tiếng Việt là: Ngày tận thế)
• Wir drei (Dịch ra tiếng Việt là: Ba người trong chúng tôi) 
• Ruth
• Mein Volk (Dịch ra tiếng Việt là: Người của tôi) 
• Mein stilles Lied (Dịch ra tiếng Việt là: Bài hát im lặng của tôi) Phiên bản thứ nhất
• Mein stilles Lied (Dịch ra tiếng Việt là: Bài hát im lặng của tôi) (phiên bản thứ 2) 

Tập thơ “Meine Wunder” (My Miracles)

Năm 1911, ấn bản đầu tiên của tập thơ mang tên Meine Wunder được công bố. Tập thơ này bao gồm 5 bài thơ đó là:

• Từ xa (Von weit)

• Nói nhẹ nhàng (Leise sagen)

• Mẹ tôi (meine Mutter)

• Nhớ nhà (Heimweh)

• Đến chúa (An Gott)

Bài thơ Gesammelte Gedichte (thơ hoàn chỉnh)

Tuyển tập thơ “Mein blaues Klavier” (My blue piano)

Tuyển tập thơ này đã được xuất bản vào năm 1943. Nó bao gồm 10 bài thơ, cụ thể là:

• Meine Mutter (Dịch ra tiếng Việt là Mẹ tôi)

• Mein blaues Klavier (Dịch ra tiếng Việt là: Cây đàn piano màu xanh của tôi)

• Người cầu nguyện (Gebet)

• Jerusalem (Jerusalem)

• Wally Die Tänzerin Wally (Dịch ra tiếng Việt là: Vũ công) 

• Sự sợ hãi (Die Verscheuchte)

• Tôi biết (Ich weiß)

• Mùa thu (Herbst)

• Tôi mến bạn… (Ich liebe dich…)

• The Holden (Dem Holden)

Văn xuôi

• Sheldon Gilman và Robert Levine: Dịch ra tiếng Việt là Trái tim của tôi
• Jean M. Snook: Dinh ra tiếng Việt là Buổi hòa nhạc. 

Vở kịch

Ba vở kịch: 

• Dòng sông đen tối

• Arthur Anonymous 

• Tổ tiên của anh ấy, và tôi và tôi

Phong cách nghệ thuật thơ ca của Else Lasker-Schüler

Phần lớn các tác phẩm của nữ nhà thờ Else Lasker-Schüler là thơ tình. Song bên cạnh đó cũng có một số bài thơ và lời cầu nguyện mang tính chất tôn giáo sâu sắc. Sự chuyển đổi giữa hai thể loại này được diễn ra một cách trôi chảy. Các tác phẩm sau này của bà vô cùng đặc biệt phong phú về mô típ Kinh thánh và phương Đông. 

Không chỉ trong thơ ca mà ngay cả trong những quy tắc bên ngoài bà rất tự do, phóng khoáng. Tuy nhiên, các tác phẩm của nữ nhà thơ lại nhờ đó đạt được sự tập trung vào bên trong nhiều hơn. Bà cũng không có ác cảm với thần học ngôn ngữ.

Một ví dụ rất điển hình về nghệ thuật thơ ca của nhà thơ Lasker-Schüler đó là bài thơ “Ein alter Tibet Teppich” (Dịch ra tiếng Việt là: Một tấm thảm Tây Tạng cũ) được sáng tác vào  năm 1910. Tác phẩm này đã được tái bản nhiều lần sau lần xuất bản đầu tiên trên tạp chí mang ten Der Sturm.

Else Lasker-Schüler được Google Doodle vinh danh

Vào ngày 7/2/2020, Google Doodle đã vinh danh nữ nhà thơ Else Lasker-Schüler với bức họa do nghệ sĩ Cynthia Kittler thiết kế. Bức hình được vẽ để kỷ niệm 83 năm ngày ra mắt đầu tiên của bài thơ  “Mein blaues Klavier” do bà sáng tác. Đây là bài thơ vô cùng nổi  tiếng của Lasker-Schüler. Lần đầu tiên tác phẩm này được ra mắt công chúng là vào ngày 07/02/1937, trên một tờ báo Thụy Sĩ. 

Hình ảnh nổi bật trong bức vẽ vinh danh nữ nhà thơ Else Lasker-Schüler của nghệ sĩ Cynthia Kittler là hình ảnh những phím đàn Piano được đặt trên lưng của lạc đà. Cùng với đó là những hình ảnh phác họa về cuộc sống cũng như công việc của nhà thơ. Bức họa không chỉ thành công trong việc vinh danh tác phẩm nổi tiếng của Else Lasker-Schüler mà còn rất thành công trong việc thể hiện và tôn vinh cuộc đời sự nghiệp thơ ca của nữ nhà thơ. Đến ngày nay, những  tác phẩm bà để lại vẫn có sức ảnh hưởng rất lớn tại Đức cũng như toàn thế giới. 

Sự tưởng niệm đối với nhà thơ Else Lasker-Schüler

• Đài tưởng niệm Else Lasker-Schüler mang tên Thiên thần cho Jerusalem tại rừng Jerusalem được xây dựng vào tháng 4/2007. 
• Một tấm bảng tưởng niệm bà được xây tại Motzstraße 7, Berlin-Schöneberg. Đây chính là nơi bà đã sống từ năm 1924 – 1933. Đồng thời một phần của con phố này đã được đổi tên thành “Else-Lasker-Schüler-Straße” vào năm 1996. 
• Một trường học ở Elberfeld, Wuppertal mang tên Else Lasker-Schüler – “Trường học không phân biệt chủng tộc”. 
• Tên của bà được đặt cho một con phố nhỏ ở khu phố Nayot, Rehov Else của Jerusalem.  
• Yad Kennedy một tác phẩm điêu khắc nhằm vinh danh Lasker-Schüler giống như một thân cây mảnh mai có cánh.

Với toàn bộ thông tin trên đây của chúng tôi chắc hẳn các bạn đã biết được Else Lasker-Schüler là ai? Hy vọng qua bài viết đã giúp các bạn có thêm hiểu biết về nữ nhà văn tài của nước Đức cũng như sức ảnh hưởng trong tư duy sáng tác của nhà văn đến nhiều thế hệ tại Đức. 

Xem thêm:

• Nhạc sĩ Đức Huy là ai? Cuộc đời, sự nghiệp âm nhạc và hôn nhân
• Cuộc đời của Họa sĩ Bùi Xuân Phái và sự nghiệp hội họa 
• Charles Michèle de L’epée – Cha đẻ của Ngôn ngữ ký hiệu
• Hiệp sĩ John Tenniel – Họa sĩ lừng danh đến từ xứ sở sương mù
• Nhạc sĩ Lam Phương là ai? Những đóng góp của ông cho nghệ thuật