Dung tích và thể tích là hai khái niệm quan trọng được sử dụng thường xuyên trong trong vật lý và cuộc sống hàng ngày. Vậy dung tích và thể tích là gì? Khác nhau ở điểm nào? Tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn hai đơn vị đo này nhé!
Dung tích là gì?
Dung tích là sức chứa tối đa mà vật có thể chứa không phụ thuộc vào hình dạng hay kích thước của vật đó.
Ví dụ: Một can nước có dung tích là 1 lít thì có thể chứa tối đa được 1 lít nước trong đó.
Dung tích tiếng Anh là gì? Trong tiếng Anh dung tích là được dịch là Capacity.
Dung tích đơn vị là gì?
Đơn vị đo của dung tích thường được sử dụng chủ yếu là lít (l) hoặc mét khối (m³) để biểu thị sức chứa tối đa của vật đó. Đơn vị này thường được dùng khi đo các vật có kích thước nhỏ hơn như: chai thủy tinh, lọ đựng nước hoặc các đồ dùng trong sinh hoạt hàng ngày.
Công thức tính dung tích
Để tính toán dung tích của một vật ta có thể đổ nước hay chất lỏng nào đó vào bên trong của vật đó, cho đến khi mặt nước đầy đến mức mức cần đo. Tiếp đó đo lượng nước đã đổ vào rồi đem nhân với khối lượng riêng của nước hoặc chất lỏng đó sẽ cho ra kết quả dung tích của một vật.
Ngoài ra, có thể áp dụng cách tính dung tích của một vật dựa trên kích thước của vật đó. Ví dụ với những vật trong ta có công thức tính dung tích là: dung tích vật tròn = πr²h (với r là bán kính còn h là chiều cao của vật).
Thể tích là gì?
Thể tích là khái niệm đo lường khoảng không gian mà một vật chiếm chỗ. Vật đó có thể là chất rắn, lỏng hay khí.
Ví dụ: Một khối lập phương với chiều dài là 1m vậy thể tích của khối lập phương đó là 1m3 hoặc 1000 lít.
Thể tích tiếng Anh là gì? Trong tiếng Anh thể tích được dịch là Volume.
Đơn vị đo thể tích là gì?
Đối với thể tích, đơn vị đo được tính là mét khối ký hiệu là m3. Đơn vị này được sử dụng để đo kích thước các vật lớn như hình hộp, hình cầu, hình trụ….
Ngoài ra, thể tích còn có những đơn vị đo khác như: decimet khối (dm3), centimet khối (cm3), hay mililit (ml), tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.
Công thức tính thể tích
Thể tích được tính cho các chất là: rắn, lỏng, khí. Theo đó sẽ có những công thức tính sau:
- Công thức tính thể tích của một chất rắn
Thể tích của một chất rắn được tính bằng cách đo các cạnh của vật rắn với a,b,c là độ dài các cạnh ta có công thức:
V = a x b x c
- Công thức tính thể tích một chất lỏng
Thể tích của chất lỏng được đo bằng đơn vị lít hoặc mét khối nên bạn có thể đo bằng cách sử dụng các công cụ đo lường chuyên dụng để đo số lượng chất lỏng trong đơn vị thể tích đó.
- Công thức tính thể tích của chất khí
Tương tự như chất lỏng đơn vị đo của thể tích chất khí là lít hoặc mét khối. Tuy nhiên, do chất khí có sự thay đổi theo áp suất và nhiệt độ nên việc đo được chính xác thể tích của chất khí sẽ phức tạp hơn so với 2 chất trên.
Dung tích và thể tích khác nhau như thế nào?
Để phân biệt dung tích và thể thích bạn hãy theo dõi những khác nhau dưới đây:
- Thể tích được dùng để đo lường không gian mà vật chiếm chỗ, còn dung tích đo lường sức chứa mà vật đó có thể chứa.
- Thể tích là một đại lượng ba chiều được đo theo đơn vị khối học còn dung tích là đại lượng 2 chiều được đo bằng đơn vị diện tích.
- Để tính toán được thể tích của một vật ta cần biết chiều dài, rộng và cao của một vật còn cách tính dung tích của một vật ta cần biết diện tích bề mặt của vật.
Ứng dụng của dung tích và thể tích phổ biến hiện nay
Trong công nghiệp
Dung tích và thể tích được dùng để tính toán và kiểm soát lượng chất lỏng, chất khí trong các hệ thống thiết bị, máy móc. Ví dụ: trong công nghiệp hóa chất thì dung tích được sử dụng để đo các chất lòng mà bồn chứa có thể chứa được.
Đối với các công ty sản xuất đồ uống và thực phẩm sử dụng dung tích để đo và tính định lượng, nồng độ của dung dịch. Việc đo dung tích chính xác sẽ đảm bảo chất lượng sản phẩm và an toàn của người dùng sản phẩm đó.
Trong công nghiệp xây dựng thì dung tích và thể tích được sử dụng để đưa ra những tính toán chính xác nhằm xác định vật liệu cần thiết để sử dụng trong xây dựng giúp tiết kiệm chi phí.
Trong khoa học
Dung tích và thể tích được sử dụng làm các phép đo và khám phá khoa học. Chẳng hạn như trong lĩnh vực hóa học để đo lượng chất hóa học nào đó trong một phản ứng hoặc trong nghiên cứu nước biển để đo thể tích của nước.
Dung tích và thể tích được sử dụng để đo lượng mẫu như thu thập một mẫu máu, đo dung tích của nước tiểu, dung tích của phổi, thể tích lưu thông số lượng khí trong cơ thể….
Trong lĩnh vực vật lý
Dung tích và thể tích được sử dụng để tính toán và nghiên cứu về khối lượng của một vật thể nào đó..
Trên đây là khái niệm về dung tích là gì, thể tích là gì và sự khác nhau giữa dung tích và thể tích. Hy vọng qua những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ trong bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các khái niệm này và phân biệt được rõ ràng dung tích và thể tích để áp dụng, tính toán chính xác.