Đới nóng là nội dung quan trọng trong môn Địa Lý lớp 7, thường xuất hiện trong các bài kiểm tra và bài thi. Tuy nhiên, nhiều người còn chưa nắm rõ các kiến thức của đới nóng là gì? Vậy nên bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ những thông tin chi tiết để các bạn củng cố nội dung này cho chắc chắn nhé.
Đới nóng là gì?
Đới nóng là nơi có nhiệt độ cao, nằm giữa hai chí tuyến và kéo dài liên tục từ Tây sang Đông tạo thành một vành đai bao quanh Trái Đất. Khu vực này có gió Tín Phong Đông Bắc và Tín Phong Đông Nam thổi quanh năm từ hai dải cao áp chí tuyến về phía của Xích đạo. Đới nóng chiếm phần diện tích khá lớn trên bề mặt của Trái Đất.
Tìm hiểu thông tin về đới nóng
Đặc điểm đới nóng
Dưới đây là những đặc điểm của đới nóng:
– Khí hậu nóng ẩm quanh năm, mức nhiệt trung bình trên 20°C, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm không quá lớn, biên độ nhiệt thấp.
– Mưa nhiều quanh năm, lượng mưa của đới nóng trung bình từ 1500 – 2500mm/năm và độ ẩm cao trên 80%.
– Rừng rậm tươi tốt nhờ có độ ẩm và nhiệt độ cao tạo điều kiện thuận lợi cho rừng cây cối phát triển.
– Thảm động, thực vật và các vi sinh vật ở đới nóng rất phong phú và đa dạng. Có đến 70% các loại cây, chim và thú trên Trái đất đều sinh sống trong rừng rậm của đới nóng.
– Đông dân cư và tập trung nhiều nước đang phát triển.
Các kiểu môi trường đới nóng
Qua các thông tin trên, chắc chắn các bạn đã hiểu rõ đới nóng là gì và vị trí phân bố đới nóng rồi. Vậy đới nóng có mấy kiểu môi trường? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về các kiểu môi trường này qua các thông tin trong phần này nhé.
Các kiểu môi trường đới nóng
Môi trường xích đạo ẩm (Môi trường xích đạo)
Đây là môi trường đới nóng nằm chủ yếu trong khoảng từ 5 độ Bắc – 5 độ Nam. Với đặc trưng khí hậu có nhiệt độ cao và gần như là ổn định quanh năm. Khí hậu nơi đây luôn nóng ẩm quanh năm, mức nhiệt độ chênh lệch giữa tháng cao nhất với tháng thấp nhất là rất nhỏ (khoảng 3°C), chênh lệch giữa ngày và đêm lại lớn (lên tới hơn 10°C). Lượng mưa trung bình khoảng 1500 – 2500mm/năm, mưa phổ biến vào lúc chiều và tối; mưa quanh năm và càng gần Xích đạo mưa sẽ càng nhiều. Độ ẩm rất cao, trung bình trên 80% nên không khí ẩm ướt và ngột ngạt.
Khí hậu ở môi trường xích đạo tạo điều kiện thuận lợi cho rừng rậm xanh tốt quanh năm, có nhiều tầng và nhiều loại muông thú sinh sống, phát triển.
Khí hậu xích đạo thường tồn tại ở các quốc gia tiếp giáp với đường xích đạo như khu vực phía Nam của Đông Nam Á, ven xích đạo của Châu Phi, Tây Nam của Ấn Độ, một phần Đông Trung Mỹ và Bắc Nam Mỹ, miền Nam của Venezuela và các thung lũng thấp của Columbia, Tây Bắc Ecuador, ….
Môi trường nhiệt đới
Môi trường nhiệt đới có khí hậu đặc trưng là nhiệt độ thường rất cao, có năm thời kỳ khô hạn kéo dài từ tháng 3 đến tháng 9 và biên độ nhiệt lớn hơn khi vị trí càng gần chí tuyến. Nhiệt độ trung bình hằng năm ở mức 20° C, nhưng khi mặt trời lên đến đỉnh thì nhiệt độ lại tăng lên rất cao. Lượng mưa trung bình hàng năm từ 500 – 1500mm.
Cây cối trong môi trường xích đạo ẩm phát triển xanh tốt, rậm rạp
Môi trường nhiệt đới gió mùa
Môi trường nhiệt đới gió mùa có đặc điểm là nhiệt độ, lượng mưa thay đổi theo mùa gió nên tình hình thời tiết diễn biến thất thường hơn. Ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á, mùa hạ sẽ có gió thổi từ Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương nên không khí thường mát mẻ và hay mưa lớn. Còn mùa đông, gió mùa thổi từ lục địa ra nên không khí khô và lạnh.
Khí hậu nhiệt đới gió mùa cũng có nhiệt độ trung bình tháng trên 18° C. Biên độ nhiệt trong năm khoảng 8° C. Một năm có hai mùa là mùa mưa và mùa khô rõ rệt. Lượng mưa trung bình năm khoảng 1000 – 1500mm, nhưng còn thay đổi tùy vào vị trí gần hay xa biển, sườn núi đón gió hay khuất gió. Thời tiết diễn biến rất thất thường.
Khí hậu nhiệt đới gió mùa thường phổ biến ở vùng Nam và Trung Mỹ. Tuy nhiên, khu vực Nam Á, Đông Nam Á, Caribbean, Tây và Trung Phi, Bắc Mỹ và Úc cũng có loại khí hậu của đới nóng này.
Môi trường hoang mạc
Hoang mạc chiếm diện tích khá lớn trên bề mặt của Trái Đất, chủ yếu nằm dọc theo hai bên của đường chí tuyến và đại lục Á – Âu. Khí hậu ở đây rất khô hạn và khắc nghiệt. Nhiệt độ trung bình năm rất cao, khoảng 40° C.
Môi trường hoang mạc có nhiệt độ ban ngày rất cao
Sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm cũng rất lớn. Lượng mưa quanh năm ít (khoảng 250mm/năm) và thậm chí còn nhiều nơi không có mưa. Do thiếu nước nên thực vật ở đây rất cằn cỗi, thưa thớt; động vật thì hiếm hoi; bề mặt nhiều cát sỏi nên có rất ít sinh vật sinh sống. Dân cư chỉ tập trung gần các ốc đảo, nơi có mạch nước ngầm lộ ra ở sát mặt đất.
Hoạt động sản xuất ở đới nóng
Sau khi đã hiểu rõ đặc điểm, vị trí và các loại môi trường trong đới nóng là gì, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về hoạt động sản xuất của người dân đang sinh sống ở đới này.
Hoạt động sản xuất của người dân ở đới nóng
Môi trường đới nóng phân hóa rất phong phú, làm cho hoạt động sản xuất nông nghiệp ở từng vùng có những đặc thù khác nhau. Nhưng nhìn chung, ở đới nóng thì việc trồng trọt luôn được tiến hành quanh năm. Để tiết kiệm thời gian, công sức thì người dân thường trồng xen kẽ nhiều loại cây màu khác nhau.
Trong điều kiện khí hậu nóng, mưa nhiều hoặc tập trung mưa nhiều ở từng vùng nên đất dễ bị rửa trôi hết chất dinh dưỡng, dễ bị úng nước, xói mòn. Vì vậy, vấn đề bảo vệ rừng, trồng cây để bao trùm đất và làm thuỷ lợi là các vấn đề cấp bách nhất.
Thực vật đới nóng được người dân trồng chủ yếu là các loại ngũ cốc và nhiều cây công nghiệp nhiệt đới có giá trị xuất khẩu cao. Sự tăng trưởng của trồng trọt đã giúp cho việc chăn nuôi của dân cư ngày càng phát triển hơn.
Khí hậu đới nóng rất thích hợp với việc sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, khí hậu nóng ẩm lại tạo điều kiện cho những loại côn trùng nhỏ, mầm bệnh và sâu bọ tăng trưởng, gây hại cho cây cối và vật nuôi. Vì vậy, người dân cần phải có những biện pháp phòng chống để cây trồng và vật nuôi phát triển khỏe mạnh.
Dân cư ở môi trường đới nóng
Đới nóng là khu vực tập trung đông dân, chiếm hơn 50 % tổng dân số thế giới. Dân cư tập trung đông đúc ở một số nơi như: Khu vực Đông Nam Á, Tây Phi, Nam Á, Đông Nam Brazil,…. Tuy tỷ lệ dân số cao là một lợi thế về nguồn lực lao động nhưng việc ngày càng tăng cao khiến cho dân số ở đây luôn trong thực trạng bùng nổ dân số nghiêm trọng.
Dân cư ở đới nóng tập trong đông và chiếm tỷ lệ cao trên thế giới
Dân số đông, tăng nhanh ở vùng đới nóng đã gây sức ép nặng nề lên sự tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội và tác động đến tài nguyên môi trường tự nhiên đối với những nước thuộc đới nóng. Vấn đề dân số hiện nay cũng đang là mối quan tâm hàng đầu của các nước trong khu vực đới nóng. Nhiệm vụ cấp bách đặt ra lúc này là bằng mọi cách hạ tỷ lệ sinh, nâng cao đời sống, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế vững chắc.
Hy vọng bài viết mang đến những thông tin hữu ích để các bạn hiểu rõ đới nóng là gì? Vị trí, đặc điểm, khí hậu, dân cư và các sinh vật khác trong đới nóng như nào? Nếu các bạn có vấn đề gì còn chưa rõ về nội dung của bài viết, hãy bình luận bên dưới để chúng tôi giải đáp chi tiết nhé.
