Di truyền liên kết là gì? Hiện tượng di truyền liên kết xảy ra khi nào?

Di truyền liên kết là gì? Di truyền liên kết xảy ra khi nào? Để được giải đáp các thắc mắc bạn đọc hãy theo dõi bài viết bên dưới.

Di truyền liên kết là gì?

Di truyền liên kết là là các gen có khả năng di truyền cùng với nhau bởi vì chúng gần gũi về khoảng cách với nhau ở trên cùng một nhiễm sắc thể. Trong quá trình phân bào, các nhiễm sắc thể được tái tổ hợp, dẫn tới sự hoán đổi gen giữa các nhiễm sắc thể tương đồng. Nếu như các gen ở gần nhau, cơ hội được tái tổ hợp sẽ cao hơn khi chúng ở cách xa nhau. Các gen liên kết sẽ không có trên các nhiễm thể khác nhau.

di-truyen-lien-ket

Di truyền liên kết là các gen có khả năng được di truyền với nhau

Di truyền liên kết có hai loại đó là: di truyền liên kết hoàn toàn và di truyền liên kết không hoàn toàn (hay còn được gọi là hoán vị gen).

Tìm hiểu về di truyền liên kết thông qua thí nghiệm của Morgan

Thomas Hunt Morgan (25.9.1866 – 1945) là một nhà di truyền học nổi tiếng người Mỹ, thí nghiệm trên ruồi giấm của ông đã mang đến những thành quả to lớn cho hoạt động nghiên cứu di truyền, đặc biệt là di truyền liên kết.

Vì sao Morgan lại chọn ruồi giấm để thí nghiệm?

Morgan chọn ruồi giấm để làm thí nghiệm vì nó có những đặc điểm sau:

Thứ nhất, sinh vật rất dễ sống trong ống nghiệm.

Thứ hai, ruồi giấm sinh sản rất nhiều.

Thứ ba, vòng đời của nó rất ngắn (chỉ 10 – 14 ngày).

Thứ tư, có rất nhiều biến dị dễ quan sát.

Thứ năm, nhiễm sắc thể có số lượng vô cùng ít chỉ khoảng (2n = 8).

Nội dung thí nghiệm

Cho lai hai dòng ruồi giấm thuần chủng:  là thân đen, cánh cụt x 1 là thân xám, cánh dài x 1

F1 thu được: 100% con sinh ra là thân xám, cánh dài.

Thực hiện lai phân tích được: đực F1 x cái đen, cụt.

Thu được thế hệ sau sẽ là 1 thân xám, cánh dài : 1 thân đen, cánh cụt.

Thi-nghiem-cua-Morgan

Thí nghiệm bằng ruồi giấm của Morgan vô cùng nổi tiếng

Chúng ta thấy: Thân xám và cánh dài luôn luôn di truyền cùng với nhau. Điều này cũng xảy ra tương tự như với thân đen và cánh cụt.

Giải thích thí nghiệm

Đời F1 cho ra kết quả 100% ruồi thân xám, cánh dài, từ đó ta thấy rằng thân xám trội hơn so với thân đen, cánh dài trội hơn so với cánh ngắn.

P thuần chủng, sẽ khác nhau về 2 cặp tính trạng tương phản.

Bên cạnh đó, F1 dị hợp về 2 cặp gen, nếu như lai phân tích thì sẽ cho tỉ lệ: 1 : 1 : 1 : 1 nhưng F2 lại cho tỉ lệ 1:1. Như vậy, F1 sẽ chỉ tạo 2 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau.

⇒ Hai cặp gen cùng nằm ở trên 1 NST.

Sơ đồ lai của thí nghiệm trên đó là:

Quy ước: A: thân xám > a: thân đen; B: cánh dài > b: cánh cụt.

P thuần chủng: ♀ ABABABAB x ♂ abababab

GP : AB ab

F1: ABabABab 100% thân xám, cánh dài

Lai phân tích thuận

Fb: ♂ ABabABab x ♀ abababab

GFb: AB , ab ab

F2: ABabABab : abababab [50% TX, CD] : [50% TĐ, CC]

Nguyên nhân và ý nghĩa của di truyền liên kết

Nguyên nhân xảy ra hiện tượng di truyền liên kết

Nguyên nhân dẫn tới hiện tượng di truyền liên kết đó là số lượng nhiễm sắc thể nhỏ hơn rất nhiều so với số lượng gen.

di-truyen-lien-ket-la-gi

Nguyên nhân xảy ra di truyền liên kết

Hiện tượng di truyền liên kết chỉ xảy ra khi các cặp gen quy định các cặp tính trạng cùng nằm trên một cặp nhiễm sắc thể tương đồng sẽ có hiện tượng di truyền liên kết.

Ý nghĩa của di truyền liên kết

Liên kết gen chính là trường hợp ngoại lệ đặc biệt tiêu biểu cho quy luật phân li của Mendel. Mặc dù vậy, sự ra đời của khái niệm “liên kết gen” cũng không hề chống lại quy luật phân li của Mendel mà trái lại nó bổ sung, lấp đầy những khoảng trống của di truyền Mendel.

Cụ thể, di truyền liên kết sẽ hạn chế sự xuất hiện của các biến dị tổ hợp, đảm bảo di truyền bền vững cho từng nhóm tính trạng đã được quy định bởi các gen trên một NST.

Trong tế bào của mỗi NST mang nhiều gen sẽ tạo thành nhóm gen liên kết.

Người ta có thể chọn được những nhóm gen có tính trạng tốt nhất đi kèm với nhau trong quá trình chọn giống.

Trên đây là nội dung về vấn đề di truyền liên kết là gì? Hiện tượng di truyền liên kết xảy ra khi nào mà chuthapdoquangninh.org.vn đã tổng hợp. Hy vọng những thông tin trong bài viết trên hữu ích đối với bạn đọc. 

Bài viết liên quan