Ngụ binh ư nông là gì? Nội dung, ý nghĩa, tác dụng của chính sách ngụ binh ư nông như thế nào? Để hiểu rõ hơn về chính sách này mời bạn đọc cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây của chuthapdoquangninh.org.vn.
Chính sách ngự binh ư nông là gì?
Ngụ binh ư nông là chính sách có sự kết hợp chặt chẽ của nông và binh, bằng cách gửi binh ở nhà nông, đưa quân binh tham gia làm nông nghiệp. Đây là chính sách xây dựng lực lượng quân sự thời phong kiến không có chiến tranh để bảo vệ đất nước, binh lính sẽ tham gia vào các hoạt động sản xuất, lao động ở nông thôn địa phương trong một khoảng thời gian xác định.
Ngụ binh ư nông chính sách xây dựng lực lượng quân sự thời phong kiến
Chính sách ngụ binh ư nông còn được biết đến là chính sách xây dựng quân đội gắn liền với nông dân, nông nghiệp, nông thôn. Qua đó, để phản ánh tư duy nông binh bất phân, ở đâu có dân là ở đó có quân, phù hợp để xây dựng quốc phòng của một đất nước không quá rộng lớn, người không đông, cần phải huy động tiềm lực của cả nước vừa chống giặc, vừa sản xuất.
Chính sách ngự binh ư nông có từ thời nào?
Chính sách ngự binh ư nông được áp dụng lần đầu tiên vào thời nhà Đinh sau đó áp dụng cho tới thời Lê sơ. Bắt đầu từ thời Lý, quân đội nước ta được xây dựng mang tính chính quy, có sự phân cấp thành quân triều đình và quân địa phương. Điều này giúp cho quân đội được xây dựng theo quy củ, có hiệu quả mà vẫn mang đến giá trị và tính ứng dụng chọn lọc cho đến ngày nay.
Sang đến thời Trần có thêm quân đội của các vương hầu nhưng số lượng không đáng kể. Tuy nhiên, sang đến thời Hậu Lê thì lực lượng này bị xoá bỏ, và ngụ binh ư nông được áp dụng với cả cấm quân ở kinh thành.
Sự ra đời chính sách ngụ binh ư nông mang đến nhiều giá trị ứng dụng cao
Đến thời Mạc thì chế độ lộc điền (binh điền) với mục đích đảm bảo cho người tham gia quân đội thực hiện các hoạt động trong công việc của đất nước có được quyền lợi, nhu cầu cơ bản. Do đó, chính sách ngụ binh ư nông không còn được áp dụng.
Cho đến khoảng năm 1790, Nguyễn Ánh đã áp dụng ngụ binh ư nông ở khu vực Gia Định, miền cực nam Đại Việt. Khi đó, binh lính cũng được huy động vào sản xuất nông nghiệp. Đồng thời họ cũng tham gia chiến đấu. Họ vừa được khuyến khích lẫn bị bắt buộc vào việc cấy cày để có thể tận dụng những mảnh đất bị bỏ hoang vì chiến tranh.
Xem thêm:
- Lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam từ thế kỉ X – XIX (939 – 1945)
- An Nam tứ đại khí bao gồm những gì? Nguồn gốc, ý nghĩa
- Bình Tây Đại nguyên soái là ai? Tìm hiểu về Khởi nghĩa Trương Định
Nội dung của chính sách ngụ binh ư nông qua các triều đại
Chính sách Ngụ binh ư nông là một chính sách có tính thực tiễn cao cả trong thời bình và chiến tranh. Binh lính lao động, sản xuất tại địa phương trong một thời gian xác định, trong thời bình đảm bảo ổn định sản xuất, trong chiến tranh xây dựng lực lượng quân sự hiệu quả.
Chính vì vậy, việc binh lính làm nông không chỉ đảm bảo được nguồn lương thực mà còn rèn luyện được sức khỏe để phục vụ cho đất nước. Bản chất của chính sách ngụ binh ư nông là gì? Đó chính là gửi binh ở nhà nông, nhưng mỗi thời kỳ phong kiến, nội dung chính sách sẽ có điểm khác biệt:
Thời Lý
Bắt đầu từ thời Lý, quân đội được xây dựng mang tính chính quy và phân cấp mang đến quy củ và hoạt động hiệu quả. Với việc phân chia cụ thể thành quân triều đình và quân địa phương giúp cho phân bố lực lượng đồng đều, đảm bảo khả năng giữ vững bờ cõi, vùng lãnh thổ nào cũng có quân và dân.
Chính sách ngụ binh ư nông được áp dụng khác nhau qua các triều đại
Theo đó, cấm quân sẽ tuyển chọn những thanh niên to khỏe để bảo vệ vua và kinh thành. Còn quân địa phương tuyển chọn thanh niên trai tráng ở địa phương đến tuổi đi lính là 18 tuổi sẽ canh phòng ở các lộ, phủ.
Tại triều nhà Lý, khi chính sách này được thi hành và cho quân sĩ luân phiên về cày ruộng, thanh niên đăng ký được nhập vào tên sổ nhưng vẫn tham gia hoạt động sản xuất, khi cần thì triều đình sẽ điều động. Quân đội luôn tuân theo kỷ luật nghiêm minh, được huấn luyện bài bản, đảm bảo thực hiện các chế độ rèn luyện sức khỏe, cũng như ý chí được huấn luyện chu đáo. Các loại vũ khí trang bị cho quân đội gồm có giáo mác, cung nỏ, đao kiếm, máy bắn đá… màn đến sức mạnh và hiệu quả chiến đấu tốt hơn.
Các thời vua khác
- Thời Trần: Quân đội phân chia không khác biệt nhiều so với thời Lý, và có thêm quân vương hầu nhưng lực lượng này không đáng kể. Các nội dung chính sách ngụ binh ư nông vẫn được áp dụng và duy trì.
- Thời Hậu Lê: Chính sách ngụ binh ư nông được áp dụng với cả cấm quân ở kinh thành, còn quân của vương hầu ở triều đại trước bị xóa bỏ.
- Thời Mạc: Ngụ binh ư nông bị xóa bỏ và thay thế bằng chế độ lộc điền hay binh điền. Binh lính được hưởng nhiều lợi ích, quyền lợi hơn như được chia đất, chia các sản phẩm có giá trị.
- Thời Nguyễn: Chính sách áp dụng cho quân đội khi đó được xem là một dạng của ngụ binh ư nông. Binh lính vừa chiến đấu vừa cấy cày, tận dụng các mảnh đất hoang để mở rộng lãnh thổ.
Tác dụng của chính sách ngụ binh ư nông
Chính sách ngụ binh ư nông liên kết hài hòa giữa quân sự và nông nghiệp, giữa kinh tế và quân đội, giúp chuyển hóa nhanh từ thời bình sang thời chiến khi cần thiết. Điều này có tác dụng đảm bảo cho lực lượng sản xuất trong thời bình và binh lính khi có chiến tranh mà bất cứ triều đình khi cần đều có thể đáp ứng.
Ngụ binh ư nông có thể chuyển hóa nhanh từ thời bình và thời chiến
Có thể thấy, đất nước muốn được bảo vệ và có quyền cai trị thì cần phải có một lực lượng quân đội hùng hậu. Tuy nhiên, nhu cầu nhân lực về sản xuất làm nông nghiệp cho đời sống cũng rất lớn. Vì vậy việc đưa quân về các địa phương luân phiên cầy cày giúp lực lượng này có thể tự túc được về lương thực, bớt đi được gánh nặng khi nuôi quân cho triều đình.
Ý nghĩa của ngụ binh ư nông trong thời phong kiến
Chính sách ngụ binh ư nông thời phong kiến mang nhiều ý nghĩa, giúp cho xã hội phong kiến ổn định nhờ tư duy nông binh bất phân, dân ở đâu quân ở đó. Điều này phù hợp với điều kiện xây dựng quốc phòng cho đất nước không rộng, dân không đông, mà có thể huy động được tiềm lực cho cả nước vừa sản xuất, vừa đánh giặc.
Đưa binh lính vào sản xuất nông nghiệp giúp triều đình bớt gánh về lương thực
Vai trò của quân đội là bảo vệ đất nước, bảo vệ chính quyền. Tuy nhiên, nguồn lương thực cũng là một nhu cầu cơ bản. Ý nghĩa của việc đưa binh lính luân phiên về tham gia nông nghiệp sẽ giúp triều đình giảm bớt gánh nặng về nuôi quân. Không chỉ tự túc lương thực trong thời kỳ làm nông, lực lượng này còn có thể tạo ra nguồn lương thực dự trữ lớn.
Chính sách ngụ binh ư nông còn thể hiện tình quân dân khăng khít, thắm thiết, và đó cũng là yếu tố quan trọng giúp quân đội Việt Nam chiến thắng trong những trận đánh lớn. Ngoài ra, chính sách này là nước đi thông minh vừa giúp đảm bảo lương thực cần thiết để nuôi quân, duy trì cho các cuộc đánh chiếm lâu dài. Giúp binh lính rèn luyện tinh thần, thích ứng với mọi điều kiện khó khăn.
Áp dụng chính sách ngụ binh ư nông thời bình hiện nay
Với những thông tin trên đây, mong rằng bạn đọc đã có thể hiểu được phần nào về ngụ binh ư nông nghĩa là gì cũng như nắm được nội dung, ý nghĩa và tác dụng của chính sách này. Nếu có bất cứ thắc mắc gì về bài viết hay những vấn đề liên quan, đừng ngần ngại để lại comment bên dưới bài viết, chúng tôi sẽ giải đáp và hỗ trợ nhanh nhất.
