Ai Cập chính là một trong bốn nền văn minh lâu đời nhất ở phương Đông và nó được xem là cái nôi của văn minh nhân loại. Tuy nhiên Ai Cập với vô vàn điều bí ẩn mà tới nay chưa giải đáp được. Vậy nước Ai Cập thuộc châu lục nào? Bài viết này sẽ cho bạn những thông tin thú vị, đừng bỏ lỡ nhé!
Ai Cập thuộc châu lục nào trên thế giới?
Mặc dù bạn đã từng rất nhiều lần nghe đến quốc gia Ai Cập nhưng lại không biết Ai Cập thuộc châu lục nào ?
Đất nước Ai Cập thuộc châu lục nào?
Ai Cập có tên tiếng Anh là Egypt, quốc danh chính thức là Cộng hòa Ả Rập Ai Cập. Đây là một quốc gia theo thể chế Cộng hòa nằm ở khu vực Bắc Phi. Lãnh thổ của Ai Cập trải dài từ Đông Bắc châu Phi, dọc theo bán đảo Sinai tới tận Tây Nam Á.
Ai Cập được chia thành 26 tỉnh và thành phố Al Uqsur hay Luxor. Luxor đã được xếp hạng là một thành phố chứ không phải một vùng thủ hiến.
Ai Cập có hai mặt giáp biển gồm biển Đỏ ở phía Đông và biển Địa Trung Hải ở phía Bắc. Đặc biệt hơn quốc gia này nằm gần kênh đào Suez – là nơi có con đường tơ lụa đi qua, là nơi giao thoa văn hóa, trao đổi hàng hóa và thương mại. Chính bởi những đặc điểm địa lý này mã đã tạo nên một nền văn minh Ai Cập cổ đại đến nay vẫn còn lưu giữ rất nhiều ẩn số.
Lịch sử của Ai Cập
Từ năm 4500 trước Công nguyên (TCN), người Ai Cập đã bắt đầu làm nông nghiệp, chăn nuôi gia súc và đã biết sử dụng dương lịch có 365 ngày/năm. Khoảng năm 4000 trước Công nguyên thì người Ai Cập cổ đã bắt đầu sử dụng chữ tượng hình.
Menes – vị Pharaoh đầu tiên
– Thời kỳ Sơ triều đại (năm 3100 – 2686 TCN): Khoảng năm 3150 TCN, Menes chinh phục Thượng và Hạ Ai Cập và thành lập vương quốc thống nhất. Đây chính là khởi đầu cho một loạt triều đại cai trị Ai Cập trong ba thiên niên kỷ sau đó.
– Thời kỳ Cổ vương quốc (năm 2686 – 2181 TCN): Đây là giai đoạn đầu tiên mà Ai Cập đạt đến đỉnh cao của nền văn minh, trong đó có sự kiện xây dựng kim tự tháp. Vào năm 2200 TCN, cuối thời kỳ trị vì của Pharaoh Pepi II thì chế độ hoàng quyền bắt đầu suy yếu. Thêm vào đó còn có nạn hạn hán nghiêm trọng từ giữa năm 2200 – 2150 TCN được cho là nguyên nhân khiến cho Egypt trải qua 140 năm của nạn đói và xung đột. Đây được gọi là thời kỳ Chuyển tiếp lần thứ nhất.
Mentuhotep II – vị Pharaoh sáng tạo ra Vương triều thứ 11
– Thời kỳ Chuyển tiếp lần thứ nhất (năm 2181 – 2055 TCN): Với nhiều biến động chính trị nên nó được mô tả như thời kỳ đen tối của Ai Cập cổ đại. Năm 2055 TCN, Mentuhotep II thuộc gia tộc Intef đã đánh bại các vị vua Heracleopolis và thống nhất Ai Cập dưới một thời kỳ cai trị của quân chủ mới.
– Thời kỳ Trung vương quốc (năm 2055 – 1795 TCN): Các Pharaoh thời Trung vương quốc đã chấn hưng đất nước. Họ tiến hành củng cố bộ máy chính quyền, phát triển quân sự, nông nghiệp, nghệ thuật và tôn giáo. Tuy nhiên bởi suy nghĩ đầy tham vọng của Amenemhat III – vị Pharaoh vĩ đại cuối cùng của thời kỳ đi cùng với đó là lũ lụt sông Nile nghiêm trọng đã gây nên căng thẳng kinh tế. Điều này dẫn đến sự suy yếu trong thời kỳ Chuyển tiếp lần thứ hai.
– Thời kỳ Chuyển tiếp lần thứ hai (năm 1795 – 1550 TCN): Năm 1650 TCN, người Hyksos đã thành lập vương triều gốc ngoại quốc đầu tiên ở Egypt và định đô tại Avaris. Sau đó thì một đội quân Thượng Ai Cập dưới sự chỉ huy của Ahmose I đã đẩy lui người Hyksos và mở ra thời kỳ Tân vương quốc.
Thời kỳ Tân vương quốc
– Thời kỳ Tân vương quốc (năm 1550 – 1069 TCN): Đây chính là giai đoạn này đánh dấu việc Ai Cập vươn lên để trở thành một cường quốc quốc tế, bành trướng với quy mô chưa từng thấy. Một số vị Pharaoh nổi tiếng có thể kể đến như: Hatshepsut – nữ Pharaoh đầu tiên, Thutmose III, Akhenaten cùng vợ là Nefertiti, Tutankhamun và Ramesses II.
Năm 1130 TCN, tình hình chính trị rối ren cùng với đó là tham nhũng hoành hành, xã hội bất ổn. Các đại tư tế Amun ở Thebes đã thâu tóm những vùng đất rộng lớn giàu có và chính thức mở rộng quyền lực của họ ra khắp đất nước trong thời kỳ Chuyển tiếp lần thứ ba.
– Thời kỳ Chuyển tiếp lần thứ ba (năm 1069 – 653 TCN): Năm 1078 TCN, Smendes trở thành Pharaoh cai trị phần phía Bắc của Egypt còn miền Nam nằm dưới sự kiểm soát của các đại tư tế Amun ở Thebes. Năm 727 TCN, vua Piye của người Kush ở Nubia đã chiếm được Thebes, thống nhất được hai miền Nam Bắc và thiết lập vương triều thứ 25. Chính triều đại này đã mở ra thời kỳ phục hưng cho Ai Cập cổ đại.
Quốc vương Cambyses II
– Thời kỳ Hậu nguyên (năm 652 – 332 TCN): Năm 525 TCN, dưới sự chỉ huy của Quốc vương Cambyses II, quân Achaemenes Ba Tư đã đánh bại quân Egypt trong trận Pelusium và bắt sống được Pharaoh Psamtik III. Giai đoạn mà người Ba Tư thống trị Egypt này còn được biết đến như vương triều thứ 27 và nó kết thúc vào năm 402 TCN.
Vương triều thứ 30 (năm 380 – 343 TCN): là triều đại bản địa cuối cùng và kết thúc với sự trị vì của Nectanebo II. Vương triều thứ 31 của người Ba Tư cũng không tồn tại được lâu khi năm 332 TCN, phó vương Ba Tư Mazaces đã đầu hàng và đem dâng Egypt cho vua Alexander Đại đế của Macedonia.
– Thời kỳ thuộc Hy Lạp – Vương triều Ptolemy (năm 332 – 30 TCN): Năm 305 TCN, sau khi Alexander Đại đế băng hà thì Ptolemy I lên nắm quyền. Ông đã thiết lập vương triều Ptolemy và mở ra một triều đại cai trị nổi tiếng ở Hy Lạp, tồn tại gần ba thế kỷ. Alexandria đã trở thành thủ đô và là trung tâm văn hóa học thuật. Vị quân chủ cuối cùng của dòng Ptolemaeus chính là Cleopatra VII. Năm 30 TCN, bà đã tự sát cùng tình nhân là Mark Anthony sau thất bại trước Octavian (vị Hoàng đế Augustus sau này) trong trận chiến Actium.
Thời kỳ thuộc La Mã
– Thời kỳ thuộc La Mã (năm 30 TCN – 642): Đây chính là thời kỳ mà văn hóa tôn giáo của Ai Cập cổ thoái lui và biến mất. Giữa thế kỷ I, Cơ Đốc giáo du nhập vào Egypt và nó dần trở thành tôn giáo chính ở đây. Khả năng đọc chữ tượng hình cũng dần biến mất. Những ngôi đền cổ đã bị chuyển đổi thành nhà thờ Cơ Đốc giáo hoặc là bị bỏ hoang. Đến thế kỷ VII thì Hồi giáo được truyền bá vào Ai Cập.
– Thời kỳ thuộc Ả rập (năm 642 – 1517): Từ năm 639 – 642, Ai Cập đã bị người Ả rập Hồi giáo xâm chiếm và chinh phục. Tiếng Ả rập cũng được sử dụng ngày càng phổ biến và đến năm 706 thì nó đã trở thành ngôn ngữ chính thức tại Ai Cập cho đến tận ngày nay. Từ năm 969 – 1517, Ai Cập bị cai trị bởi nhà Tulunid, Ikhshidid, Fatima, Ayyub và Mamluk.
– Thời kỳ thuộc Ottoman (năm 1517 – 1805): Người Thổ Ottoman đã chinh phục Ai Cập vào năm 1517, lãnh thổ này sau đó cũng trở thành một tỉnh của đế quốc Ottoman. Vào cuối giai đoạn này thì Ai Cập bị quân Pháp của Napoleon Bonaparte xâm chiếm trong ba năm là 1798 – 1801.
Muhammad Ali – người có đóng góp kiến tạo Ai Cập hiện đại
– Thời kỳ thuộc Muhammad Ali (năm 1805 – 1953): Năm 1805, một chỉ huy quân sự người Albania của quân đội Ottoman là Muhammad Ali đã đoạt được quyền lực. Ông mang tước hiệu là Phó vương Ai Cập song chỉ lệ thuộc vào Ottoman trên danh nghĩa. Tuy nhiên, Ai Cập đã bị Anh chiếm đóng từ năm 1882. Anh chỉ hoàn toàn rút khỏi Ai Cập vào năm 1956 sau khi nhà Muhammad Ali bị phế truất. Mặc dù không có được trọn vẹn chủ quyền cai trị Ai Cập nhưng nhà Muhammad Ali đã có đóng góp rất lớn trong việc kiến tạo Ai Cập hiện đại.
– Thời kỳ Cộng hòa (năm 1953 – nay): Do ảnh hưởng của phong trào dân chủ từ châu Âu nên người Ai Cập đã lập nên các đảng phái chính trị và dẫn đến một cuộc đảo chính quân sự vào năm 1952 và khai sinh ra nước Cộng hòa Ả rập Ai Cập vào năm 1953.
Những năm tiếp theo thì Ai Cập liên minh mạnh mẽ với Liên Xô. Trong cuộc Chiến tranh sáu ngày vào năm 1967, Ai Cập đã mất bán đảo Sinai vào tay Israel. Năm 1970, Tổng thống Anwar Sadat nhậm chức và chuyển Ai Cập từ việc thân Liên Xô sang thân Mỹ. Năm 1973, Ai Cập và Syria đã phát động Chiến tranh tháng Mười và bất ngờ tấn công Israel nhằm giành lại bán đảo Sinai nhưng không thành công. Năm 1979, với sự giúp đỡ của Mỹ thì Ai Cập đã ký hiệp ước hòa bình với Israel để đổi lấy Sinai.
Những điều thú vị về đất nước Ai Cập
Sau khi biết được Ai Cập thuộc châu lục gì thì chắc hẳn nhiều người sẽ tò mò về đất nước này. Cụ thể như:
Khí hậu ở Ai Cập
Ai Cập có khí hậu khá khắc nghiệt
Thời tiết ở Ai Cập có thể nói là tương đối khắc nghiệt, mang nền khí hậu Địa Trung Hải. Ở đây thường rất nóng, khô và nắng chiếu quanh năm. Đặc biệt là vào mùa hè thì nhiệt độ ở Ai Cập có thể lên tới mức 40 độ C, những sa mạc có thể đạt đến 50 độ C.
Trong những tháng mùa đông từ khoảng tháng 9 cho đến tháng 4 thì nền khí hậu lại khá tuyệt vời với nhiệt độ thấp và thời tiết mát mẻ. Nhiệt độ nước biển trong suốt cả năm là cao và chỉ thỉnh thoảng vào mùa đông thì giảm xuống dưới 20 độ C.
Ai Cập sử dụng ngôn ngữ nào?
Ai Cập sử dụng ngôn ngữ phổ biến là tiếng Ả Rập. Tuy nhiên, nó lại được chia ra thành nhiều nhánh khác nhau như: Ả Rập Ai Cập, Ả Rập Saudi và Ả Rập Sudan… Từng vùng ở đây sẽ sử dụng ngôn ngữ khác nhau.
Văn hoá ở Ai Cập
Văn hóa ở Ai Cập có thể nói là cổ đại đời bậc nhất thế giới. Văn hóa và lịch sử của Ai Cập đã có từ hàng ngàn năm trước, từ thời của các Pharaoh cổ đại. Trong khi đó thì một số trong những truyền thống cổ xưa này vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay.
Ai Cập hiện đại đã phát triển rất nhiều do chịu sự ảnh hưởng của người nhập cư từ các quốc gia Ả Rập khác.
Vua ở Ai Cập gọi là gì?
Pharaoh – Vua của Ai Cập cổ đại
Vua ở Ai Cập gọi là Pharaon. Tước hiệu được dùng để chỉ các vị vua của Ai Cập cổ đại tính từ Vương triều thứ Nhất cho đến khi bị các nước Đế Quốc La Mã thôn tính vào năm 30 TCN. Thực tế thì tước hiệu này chỉ chính thức được sử dụng rộng rãi từ thời kỳ Tân Vương quốc.
Số lượng kim tự tháp tại Ai Cập
Ai Cập có 138 kim tự tháp. Kheops chính là một trong những kim tự tháp lớn nhất ở Ai Cập và trên thế giới. Kheops được xếp vào danh sách một trong Bảy kỳ quan thế giới và nó cũng là kỳ quan duy nhất còn tồn tại cho đến ngày nay.
Thủ đô của Ai Cập
Thủ đô của Ai Cập là Cairo. Cairo chính là thành phố đông dân nhất trong cả nước. Thành phố này nằm dọc theo bờ sông Nile dài nhất thế giới. Bên cạnh đó thì Cairo trải dài trên bờ phía Đông của Nile và khu đô thị trải rộng ra mọi hướng.
Dân số của Ai Cập
Theo số liệu mới nhất từ Liên Hợp Quốc vào ngày 27/07/2021 thì dân số của Ai Cập là 104.393.979. Dân số Ai Cập hiện chiếm khoảng 1,32% dân số thế giới.
Ai Cập chính là nước đang đứng thứ trên thế giới trong bảng xếp hạng dân số các nước và vùng lãnh thổ.
Du lịch Ai Cập
Du lịch Ai Cập được cho là rất an toàn. Ở Ai Cập thì hầu hết các điểm tham quan nổi tiếng đều có lực lượng cảnh sát cơ động, bảo vệ có trang bị vũ trang, được bố trí dày đặc. Bên cạnh đó còn có các thiết bị như máy dò kim loại… cũng được trang bị một cách kỹ lưỡng. Bất cứ ai khi muốn vào tham quan tại đây cũng bắt buộc phải đi qua máy quét và sau đó sẽ tiến hành kiểm tra hành lý, tư trang…
Khi du lịch Ai Cập thì bạn không nên bỏ lỡ những điều thú vị như: Cưỡi lạc đà trên sa mạc nóng bỏng, học cách làm giấy papyrus (giấy cói), đến biển xanh Địa Trung Hải hay tham quan những địa điểm nổi tiếng khác như:
Kim tự tháp Giza và tượng nhân sư
– Kim tự tháp Giza và tượng nhân sư: Không một du khách nào khi đến Ai Cập mà lại bỏ qua Kim tự tháp và tượng nhân sư ở Giza. Đây là địa điểm duy nhất còn sót lại trong bảy kỳ quan của thế giới cổ đại và nó có niên đại hơn 4.600 năm tuổi. Cho đến nay kiến trúc cũng như cách xây dựng của Kim tự tháp vẫn còn là ẩn số đối với các nhà khoa học.
– Aswan: Nằm gần biên giới với Sudan, Aswan chính là thành phố xa nhất của Egypt nếu tính từ Bắc xuống Nam. Nơi đây từng là trung tâm buôn bán phát triển vào thời xa xưa.
– Luxor: Chỉ có một vài nơi trên thế giới được ưu ái gọi là “bảo tàng ngoài trời” và thành phố Luxor chính là một trong số đó. Trên thực tế thì số lượng các di tích và khu bảo tồn ở Luxor nhiều hơn bất cứ nơi nào khác trên thế giới. Bạn hãy dành cho mình ít nhất hai ngày thì mời có thể tham quan hết Thung lũng các vị vua và hoàng hậu, đền Karnak, đền Luxor…
Thành phố cảng Alexandria
– Alexandria: Alexandria chính là thành phố cảng chiếm tới 80% thị phần xuất nhập khẩu của Egypt. Đặc biệt nó cũng là thành phố lớn thứ hai và là trung tâm du lịch của đất nước. Đến đây bạn có thể ghé thăm cung điện Montazah Palace Gardens, pháo đài Qaitbay, thư viện Alexandria….
– Sharm el Sheik: Đây là khu nghỉ dưỡng ấn tượng bậc nhất ở Ai Cập bởi quy tụ nhiều khách sạn, sòng bạc, hộp đêm sang trọng. Tuy nhiên, “kho báu” thực sự ở nơi đây chính là biển Đỏ bởi làn nước vô cùng trong xanh, bờ cát trắng mịn cùng với đó hệ sinh thái san hô đáng kinh ngạc.
– Siwa: Ốc đảo nằm trên con đường mòn giữa đồi cát lún Qattara và sa mạc Ai Cập. Nơi đây với có nhiều suối nước nóng và đặc biệt là rừng chà là xanh mát. Siwa có những nét văn hóa đặc trưng riêng biệt khác với nền văn hóa Ả rập chính thống.
Lễ hội nổi tiếng ở Ai Cập
Lễ hội sông Nile Ai Cập
– Lễ hội sông Nile: Lễ hội này bắt nguồn từ một truyền thuyết về nữ thần Aixirong. Khi chồng bà gặp nạn mà chết thì nữ thần đã vô cùng đau đớn. Bà khóc than tới độ mà nước mắt rơi xuống biến thành lũ dâng ngập đôi bờ sông Nile. Người dân đã cùng nhau ca hát để có thể xoa dịu nỗi đau thương của nữ thần. Ngoài ra thì cũng nhờ nước sông dâng tràn vun đắp phù sa mà mầm non nở rộ, lương thực tốt tươi. Từ đó, vào tháng 6 và tháng 8 hàng năm, khi mà nước sông Nile chuyển sang màu xanh (dấu hiệu sắp có lũ lụt) thì người ta lại tổ chức lễ hội để ăn mừng.
– Lễ hội đèn lồng: Được diễn ra trong tháng Ramadan, lễ hội đèn lồng này mang màu sắc tôn giáo đặc trưng của Egypt. Phần lễ được tổ chức vô cùng tôn nghiêm, long trọng trong các thánh đường Hồi giáo. Phần hội chính là cơ hội để trình diễn các loại hình văn hóa dân gian, từ ca hát, nhảy múa cho đến thả đèn trời.
– Lễ hội Moulid: Lễ hội Moulid được tổ chức ở vùng Tanta thuộc châu thổ sông Nile với mục đích tưởng nhớ Ahmed el Bedawi – đây là vị thánh đạo Sufi của thế kỷ XIII. Mỗi năm ước tính có hơn 3 triệu người từ khắp nơi đổ về tham dự lễ hội này, bao gồm cả những người ở Sudan xa xôi. Lễ hội này diễn ra với nhiều loại hình khác nhau như: hành hương, vũ hội và cả nghi thức Hồi giáo. Trong thời gian diễn ra lễ hội thì mọi giáo quy khắt khe về phân biệt giới sẽ tạm thời không được áp dụng.
Ẩm thực Ai Cập
Ẩm thực Ai Cập chính là sự hòa quyện giữa ẩm thực châu Á và châu Phi. Thực phẩm chủ yếu trong bữa ăn hàng ngày ở đây là bánh mì và các sản phẩm từ bột mì. Đa phần thì các món ăn đều được làm từ thịt cừu và thịt gà. Theo như quan điểm Hồi giáo, người Ai Cập không ăn thịt lợn còn thịt bò phải được giết mổ theo như tiêu chuẩn Halal. Rau củ bao gồm: cà chua, dưa chuột, bắp cải, dưa muối, các loại đậu… Hoa quả như: lựu, chanh, mía, xoài, chà là… ở đây khá rẻ và ngon. Một số món ngon nổi tiếng ở đây như:
Món ful medames truyền thống của Ai Cập
– Ful medames: Đây là một trong những món ăn nổi tiếng của Egypt bao gồm đậu fava nấu với các loại gia vị và dầu oliu. Các loại đậu khô thường được hầm qua đêm, được dùng chung với trứng và bánh mì pita.
– Ta’meya: còn được gọi là falafel tại các nước Trung Đông. Đây là món ăn chay phổ biến ở Ai Cập với nguyên liệu chính là bột đậu trộn với nhiều loại gia vị khác. Sau đó nó được nặn thành hình giống như những chiếc bánh rán nhỏ và chiên đến khi bánh chín giòn.
– Mulukhiya: Đây là món súp với nguyên liệu chính là các loại rau thơm cắt nhỏ được hầm nhừ cùng với tỏi, nước cốt chanh, thịt bò, thịt thỏ hoặc thịt gà trong nhiều giờ. Món ăn này thường được ăn cùng với cơm trắng hoặc bánh mì. Ở một số vùng gần biển thì thành phần chính của nó là cá hoặc tôm.
– Kushari: Đây là món ăn nhanh của người dân ở thủ đô Cairo. Món ăn này bao gồm nguyên liệu như: gạo, mì ống, đậu đen nấu cùng với nước sốt cà chua, giấm tỏi và ớt. Món ăn này rất tốt cho sức khỏe được đa phần người dân Ai Cập yêu thích.
– Hamam mahshi: Gạo hoặc lúa mì xanh sẽ được nhồi bên trong những chú chim bồ câu. Sau đó nó được đem chiên trong chảo dầu nóng. Bạn có thể tìm thấy món ăn này ngay lối vào chợ Khan el Khalili ở Cairo hay tại các quán ăn cao cấp.
– Aish baladi: Aish baladi là bánh mì của Ai Cập, theo tiếng Ả rập thò có nghĩa là “cuộc sống”. Đây chính là món ăn không thể thiếu trong mỗi bữa ăn của người dân Ai Cập và bạn có thể thử để xem có gì khác lạ nhé.
Như vậy, với những chia sẻ trên đây của chúng tôi chắc hẳn đã giúp bạn biết được Ai Cập thuộc châu lục nào rồi đúng không? Hy vọng sẽ mang đến cho bạn những kiến thức thú vị về vùng đất xinh đẹp, linh thiêng này.
Nếu như bạn có cơ hội đặt chân đến Ai Cập thì đừng quên trực tiếp trải nghiệm những nét đẹp ở nơi này nhé!
