Hệ bài tiết có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể của chúng ta. Vậy hệ bài tiết nước tiểu gồm các cơ quan nào? Cấu tạo, vai trò của các cơ quan này như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về nội dung này qua thông tin trong bài nhé.
Hệ bài tiết nước tiểu gồm các cơ quan nào?
Một hệ bài tiết đầy đủ giúp đào thải những chất gây hại cho cơ thể sẽ bao gồm các cơ quan: hai thận, hai niệu quản, bàng quang, niệu đạo và tuyến tiền liệt. Những cơ quan này có mối liên hệ rất mật thiết với nhau, từ cấu tạo cho đến hoạt động chức năng. Cụ thể như sau:
Sơ đồ cấu tạo hệ bài tiết và quá trình thải nước tiểu ở cơ thể người
Thận
Đây là cơ quan giữ vai trò quan trọng nhất trong hệ bài tiết nước tiểu. Cơ thể khỏe mạnh, bình thường sẽ có hai quả thận, nằm đối xứng nhau, bên phải và bên trái của cột sống.
Thận là cơ quan rất quan trọng trong hệ bài tiết nước tiểu
Thận là cơ quan có cấu tạo nội tạng đặc, trọng lượng trung bình khoảng từ 130 – 135 gram, kích thước khoảng 12 x 6 x 3cm. Nhu mô của thận dày khoảng 1.5 – 1.8 cm, với những đặc điểm như có tính dai, chắc, bao phủ ở phía ngoài thận.
Niệu quản
Hệ bài tiết nước tiểu gồm các cơ quan nào? Khi nhắc đến các cơ quan của hệ bài tiết nước tiểu thì không thể không nhắc đến niệu quản. Cơ quan này là bộ phận dẫn nước tiểu từ bể thận đi xuống bàng quang. Bộ phận này có cấu tạo gồm ba đoạn là niệu quản trên, niệu quản giữa và dưới. Niệu quản dài khoảng 25 – 30 cm và đường kính trong là 2 – 3 mm.
Bàng quang
Bàng quang là một chiếc túi rỗng lớn có vai trò chứa nước tiểu. Ở trạng thái rỗng khi không chứa nước tiểu, bàng quang sẽ được lấp toàn bộ phía sau khớp mu. Khi chứa đầy nước tiểu, kích thước của bàng quang sẽ tăng vượt trên khớp mu và có thể tới sát rốn.
Bàng quang là cơ quan giúp chứa nước tiểu
Bể thận và bàng quang được nối với nhau thông qua niệu quản. Cơ quan này có cấu tạo gồm bốn lớp từ trong ra ngoài, đó là: Lớp niêm mạc, lớp cơ chắc, hạ niêm mạc và lớp thanh mạc.
Bàng quang bình thường sẽ có dung tích từ 300 – 500ml, kích thước này sẽ tăng giảm nếu người đó bị mắc bệnh lý liên quan.
Niệu đạo
Niệu đạo có chức năng dẫn nước tiểu từ bàng quang đi ra ngoài miệng sáo. Nam, nữ có cấu tạo lẫn kích thước của niệu đạo cũng có chút khác biệt, điển hình là niệu đạo ở nữ sẽ ngắn và dễ bị viêm nhiễm hơn so với nam giới.
Chức năng của hệ bài tiết
Hệ bài tiết có chức năng chung chính là thải bỏ các chất lỏng và chất có hại ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, như đã đề cập ở bên trên, mỗi cơ quan sẽ giữ vai trò và chức năng riêng của mình. Cụ thể như sau:
Thận
Cơ quan thận có vai trò lọc và bài tiết các chất thải vào nước tiểu, điều hòa thể tích lẫn thành phần máu, giúp điều hòa độ pH, huyết áp và lượng đường huyết cho cơ thể chúng ta.
Bên cạnh đó, thận còn là nơi sản xuất ra các hormone calcitriol và erythropoietin, liên quan nhiều đến hoạt động bên trong của cơ thể. Có thể nói, thận là cơ quan của hệ bài tiết giữ chức năng quan trọng nhất cho sức khỏe tổng thể lẫn sức khỏe hệ bài tiết con người.
Niệu quản
Niệu quản là đường ống được nối từ bể thận xuống bàng quang, do đó cơ quan này đảm nhận chức năng chính là vận chuyển nước tiểu.
Niệu quản có chức năng giúp vận chuyển nước tiểu xuống bàng quang
Bàng quang
Bàng quang là cơ quan được dùng để chứa nước tiểu, khi bàng quang đầy thì sẽ được thải nước tiểu đi ra ngoài cơ thể.
Niệu đạo
Niệu đạo giữ vai trò là ống dẫn, giúp đưa nước tiểu từ bàng quang ra khỏi cơ thể. Khác với nữ giới, ngoài vai trò đưa nước tiểu ra ngoài, niệu đạo ở nam giới còn có chức năng khác là đường dẫn tinh trùng khi xuất tinh ra ngoài.
Các bệnh thường hay gặp ở hệ bài tiết
Mỗi bộ phận trên cơ thể con người đều có mối liên quan mật thiết với nhau, bao gồm cả hệ bài tiết. Do đó, khi bất cứ cơ quan nào bị tổn thương hoặc mắc bệnh lý cũng đều gây ra ít nhiều ảnh hưởng đến chức năng bài tiết chung. Dưới đây là một số loại bệnh thường gặp ở hệ bài tiết:
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Đây chính là bệnh lý khá phổ biến, xảy ra do vi khuẩn xâm nhập, tấn công vào hệ tiết niệu gây ra tổn thương, nhiễm trùng ở bất kỳ một cơ quan nào. Thông thường, nhiễm trùng đường tiết niệu ở nữ giới là phổ biến nhất do có cấu tạo niệu đạo ngắn.
Để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh nhân sẽ được bác sĩ chỉ định dùng kháng sinh với liều lượng và thời gian tùy theo tình trạng và mức độ.
Nhiễm trùng đường tiết niệu là do vi khuẩn xâm nhập gây nên
Tiểu không tự chủ
Tương tự như nhiễm trùng đường tiết niệu, tiểu không tự chủ cũng là một hiện tượng xảy ra phổ biến hơn ở nữ giới. Nguyên nhân chính xảy ra tình trạng này là do sa xương chậu hoặc bị ảnh hưởng từ nhiều lần sinh nở tác động đến dây thần kinh.
Ngoài ra, nếu các bạn nhịn tiểu quá lâu và quá mức cũng gây ra ảnh hưởng cho hệ tiết niệu. Về lâu dài sẽ kéo theo các biểu hiện như tiểu không tự chủ, thậm chí còn bị viêm bàng quang, nhiễm trùng, giảm chức năng thận,…
Sỏi thận
Đây là kết quả kết tinh của các thành phần bên trong thận, tồn tại ở nhiều hình dạng với kích thước khác nhau. Sỏi thận khi di chuyển trong đường tiết niệu có thể sẽ gây tắc nghẽn, viêm nhiễm và rất nguy hiểm cho tính mạng bệnh nhân.
Suy thận
Suy thận là một biến chứng của bệnh lý khác như tăng huyết áp, đái tháo đường,… hoặc là do chấn thương mạnh đến thận.
Suy thận là bệnh mà rất nhiều người mắc phải
Khi cơ thể một người được chẩn đoán bị suy thận thì lúc đó chức năng cơ quan thận đã không còn có thể thải lọc tốt chất thải từ máu ra nước tiểu nữa. Điều này khiến cho cơ thể bị nhiễm độc và nguy hiểm cho sức khỏe người bệnh.
Ung thư bàng quang
Ung thư bàng quang chính là một trong những căn bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao và chủ yếu ở nam giới, người già.
Bệnh thường có các triệu chứng điển hình như đau lưng, đau vùng chậu,tiểu thường xuyên và khó tiểu. Ở nhiều người, ung thư bàng quang còn gây ra các rối loạn khác ở tiết niệu của người bệnh.
Viêm bàng quang kẽ
Khi bị viêm bàng quang kẽ, các bệnh nhân sẽ gặp phải những cơn đau bàng quang mạn tính, kèm theo đau ở vùng chậu với nhiều mức độ khác nhau. Về lâu dài, bệnh lý này sẽ khiến cho bàng quang dần dần mất đi tính đàn hồi.
Hy vọng bài viết mang đến những thông tin hữu ích để các bạn biết rõ hệ bài tiết nước tiểu gồm những cơ quan nào? Chức năng và các loại bệnh thường gặp để phòng ngừa. Nếu còn gì chưa hiểu rõ về nội dung trong bài, các bạn hãy bình luận bên dưới để chúng tôi giải đáp thật cho tiết.
Xem thêm:
- Hệ tuần hoàn kín là gì? So sánh hệ tuần hoàn kín và hệ tuần hoàn hở
- Tác hại của đi bộ quá nhiều? Những bệnh không nên đi bộ?
- Iron là gì? Tác dụng của iron đối với sức khỏe con người
